Đơn công nhận SKKN Một số biện pháp Ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả trong dạy học ở lớp 5-2 trường Tiểu học Võ Thị Sáu

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng xét và công nhận sáng kiến trường Tiểu học Võ Thị Sáu.
1. Tôi ghi tên dưới đây: 
Số
TT
Họ và tên
Ngày
tháng
năm
sinh
Nơi công  tác (hoặc  nơi thường trú)
Chức
danh
Trình độ chuyên môn
Tỷ lệ (%) đóng góp vào việc tạo ra sáng kiến  (ghi rõ đối với từng  đồng tác giả, nếu có)
1
Phạm Tấn Phương
30/04/1979
Trường Tiểu học Võ Thị Sáu.
GV dạy lớp
ĐH Giáo dục Tiểu học
100%
2. Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến
Một số biện pháp ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả trong dạy học ở lớp 5/2 trường Tiểu học Võ Thị Sáu.
3. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến (trường hợp tác giả không đồng thời là chủ đầu tư tạo  ra sáng kiến): không có
4. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Thuộc lĩnh vực giáo dục
5. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử.
Sáng kiến được áp dụng lần đầu ngày 15 tháng 9 năm 2023.
6. Mô tả bản chất của sáng kiến:
6.1. Tình trạng của giải pháp đã biết: 
*Thực trạng
Đất nước ta đang bước vào thời đại công nghiệp 4.0 nên việc ứng dụng công nghệ thông tin vào các lĩnh vực trong đời sống như một điều tất yếu. Trong giáo dục cũng vậy, công nghệ thông tin cũng đóng vai trò là một công cụ đắc lực hỗ trợ giáo viên trong giảng dạy. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy sẽ giúp giáo viên linh hoạt, sáng tạo và hiệu quả hơn trong các bài dạy của mình. Học sinh cũng sẽ có cơ hội được học tập trên lớp cũng như tự học ở nhà hiệu quả. Thực tế đã chứng minh, khi đất nước ta đối mặt với đại dịch Cô-vit 19, các em học sinh không thể đến trường thì việc học tập online tại nhà lại trở thành một “cứu cánh” giúp các em có thể củng cố lại kiến thức của bản thân ngay trong mùa dịch. 
Trên thực tế ở đơn vị tôi đang công tác, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy vẫn còn khá nhiều hạn chế do một số giáo viên vẫn còn tư duy giảng dạy theo kiểu truyền thống, ngại với việc đổi mới giảng dạy bằng ứng dụng công nghệ thông tin dẫn đến chất lượng giáo dục học sinh không được nâng cao. Mặc khác, việc giảng dạy theo những hình thức dạy học truyền thống cũng không tạo được hứng thú ham thích học tập cho học sinh. Vì vậy tôi hiểu rằng cần phải đổi mới trong công tác giảng dạy, chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học.
Trong năm học 2023 – 2024, tôi được phân công giảng dạy lớp 5/2 với 27 học sinh. Trong thời gian đầu nhận lớp, tôi cũng như những giáo viên khác chỉ áp dụng những phương pháp, hình thức dạy học truyền thống, chưa chú trọng đến việc ứng dụng nhiều vào công nghệ thông tin và kết quả học tập trong giữa học kì 1 của các em được tôi thống kê qua bảng số liệu sau:
Bảng 1: Kết quả học tập giữa học kì 1 năm học 2023 – 2024 của lớp khi chưa thực hiện các giải pháp.
Môn
Tổng số học sinh
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
Số lượng
Tỉ lệ
(%)
Số lượng
Tỉ lệ
(%)
Số lượng
Tỉ lệ
(%)
Toán
27
2
7.4
24
88.9
1
3.7
Tiếng Việt
27
2
7.4
24
88.9
1
3.7
Khoa học
27
2
7.4
23
85.2
2
7.4
Lịch sử và Địa lí
27
3
11.1
22
81.5
2
7.4
	Nhận xét: Tỉ lệ học sinh hoàn thành tốt các môn học đạt ở mức khá thấp và vẫn còn học sinh chưa hoàn thành kiến thức – kĩ năng các môn học. Qua kết quả này đã làm tôi phải trăn trở, tìm ra cách để nâng cao chất lượng học tập của học sinh trong học kì 2. Vì vậy, nếu không có những biện pháp hiệu quả bồi dưỡng học sinh trong thời gian này, các em sẽ rất dễ bị mất kiến thức, dẫn đến kết quả cuối năm sẽ không đạt được yêu cầu đề ra.
 * Nguyên nhân
	- Khi giảng dạy, giáo viên chưa chủ động thay đổi nhiều hình thức dạy học để tạo sự hứng thú trong học tập cho học sinh.
	- Sự phát triển của thời đại công nghiệp 4.0 có rất nhiều những thiết bị, phần mềm hiện đại. Nhưng giáo viên lại chưa có nhiều ứng dụng hiệu quả trong giảng dạy học sinh.
	- Một số bậc cha mẹ học sinh còn chưa hiểu rõ vai trò của bản thân trong việc giáo dục học sinh và dễ dàng để các em tiếp cận đến các thiết bị công nghệ thông tin sai cách.
	Từ những thực trạng và nguyên nhân trên, bản thân tôi đã tiến hành nghiên cứu và đề xuất sáng kiến: “Một số biện pháp ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả trong dạy học ở trường Tiểu học Võ Thị Sáu” với hi vọng sẽ giúp cải thiện được khả năng học tập của học sinh lớp mình.
6.2. Nội dung của giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến:
a) Mục đích của giải pháp
Khi áp dụng các giải pháp mới này thì việc giảng dạy của giáo viên và việc học tập học sinh đạt hiệu quả cao hơn, tiết học trở nên sinh động hơn, từ đó góp phần vào việc nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh.
 b) Tính mới của giải pháp
 b1. Sử dụng các phần mềm miễn phí Google Form, Kahoot, thiết kế các bài tập online cho học sinh
Qua việc tự học tập và nâng cao trình độ của bản thân, tôi đã tiếp cận được với hai ứng dụng trên nền tảng web là Google Form và Kahoot. Đây là hai ứng dụng rất hiệu quả trong việc thiết kế các đề kiểm tra, củng cố nội dung học tập của học sinh thay cho các cách truyền thống như đề kiểm tra giấy, hỏi đáp,.. Một lợi thế giúp tôi vận dụng hiệu quả hai ứng dụng này là Trường được trang bị phòng vi tính đã giúp các em được học tập môn Tin học, lớp học có tivi và bản thân cũng trang bị được máy tính xách tay phục vụ việc soạn giảng. Đây chính là nền tảng giúp học sinh của tôi dễ dàng vận dụng các kĩ năng tin học vào học tập các môn học khác trên máy tính. 
Để thực hiện hiệu quả biện pháp này, giáo viên cần chuẩn bị theo từng bước sau:
- Chuẩn bị hệ thống câu hỏi.
- Tiến hành thiết kế các câu hỏi theo hình thức trực tuyến.
- Lên kế hoạch tổ chức cho học sinh ôn luyện tại phòng tin học hoặc cho học sinh thực hành tại nhà.
- Thông qua kết quả học tập của học sinh, đề ra những biện pháp hiệu quả hơn trong việc giáo dục học sinh.
Theo kinh nghiệm tôi đã vận dụng hai ứng dụng này thì Kahoot sẽ thích hợp để thiết kế các bài tập củng cố kiến thức trong một bài học hoặc bài ôn tập chủ đề nào đó.
Với thiết kế trông giống một trò chơi thì việc vận dụng Kahoot vào các bài tập trực tiếp trên lớp sẽ vừa củng cố lại kiến thức cũ vừa giúp học sinh được thoải mái hơn sau những giờ học tập căng thẳng. Giáo viên cũng sẽ dễ dàng nắm bắt được mức độ hiểu bài của từng học sinh, bởi Kahoot là một hệ thống tự động, sẽ thống kê các phương án lựa chọn và thông báo kết quả bài làm của từng học sinh đến giáo viên.
Lương Trọng An 1 100% - 4850
Nguyễn Ánh Dương 2 100% - 4769
Nguyễn Minh Khang 3 80% - 3839
Thái văn Thành Nam 4 40 % - 1875
 Google Form tương tự Kahoot nhưng sẽ phù hợp với việc thiết kế các bài ôn tập giữa kì hoặc cuối kì, cuối năm học vì có tích hợp cả câu hỏi tự luận. Ứng dụng này được tôi thiết kế khá nhiều bài tập cho học sinh đặc biệt là trong thời gian nghỉ dịch Covid-19. Các bài tập được tôi thiết kế đều dựa trên chuẩn kiến thức – kĩ năng của từng môn học. Sau đó, sẽ gửi đến học sinh đường link bài tập qua ứng dụng zalo. Học sinh có thể làm bài trên máy tính hoặc ngay trên điện thoại thông minh của gia đình. Đây là một phần giao diện bài làm của Google Form được tôi thiết kế cho học sinh của mình:
Các hệ thống câu hỏi và đáp án đều được tôi cài đặt theo chế độ xáo trộn ngẫu nhiên, nên các em hoàn toàn có thể làm một bộ đề nhiều lần. Đồng thời sau khi làm bài xong, học sinh cũng có thể kiểm tra được kết quả đúng, sai của mình. Từ đó, rút kinh nghiệm cho lần làm bài tiếp theo. Với sự linh hoạt này, học sinh sẽ có thể tự ôn tập kiến thức ngay tại nhà.
Hệ thống trên Google Form cũng tự động như Kahoot sẽ tự động gửi thời gian, kết quả bài làm của từng học sinh cho giáo viên. Vì vậy, giáo viên hoàn toàn có thể kiểm tra được kiến thức từng học sinh dù các em có làm bài ở nhà.
Ví dụ: link để học sinh ôn tập (https://forms.gle/fkEbNuVaySFg2BK58)
Đây là biện pháp mà tôi tâm đắc nhất, tôi tin rằng chỉ cần giáo viên chịu khó học hỏi, thiết kế các bộ đề qua hằng năm thì hệ thống đề kiểm tra của giáo viên sẽ ngày càng phong phú hơn, chất lượng giảng dạy cũng sẽ ngày càng được nâng lên.
b2. Tự thiết kế các trò chơi học tập tạo hứng thú cho học sinh sau mỗi tiết học
Đối với học sinh tiểu học, vui chơi vẫn đóng vai trò quan trọng. Vì vậy, nếu giáo viên biết cách phối hợp giữa vui chơi và học tập sẽ vừa giúp các em học tập tốt vừa giúp các em hứng thú, vui vẻ hơn.
Để có thể thiết kế ra những trò chơi mang tính sáng tạo đó, giáo viên sẽ phải là người tự học hỏi, tự tìm hiểu thêm những kinh nghiệm hay từ trên internet. Chẳng hạn, tôi đã được học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm, kĩ năng tin học để thiết kế các trò chơi học tập từ kênh youtube “Trợ giảng” – Đây là kênh học tập kinh nghiệm rất hay mà tôi muốn chia sẻ với mọi người. Từ những kinh nghiệm đã học từ kênh này, tôi đã thiết kế lại các trò chơi phù hợp với từng nội dung bài học và đối tượng học sinh lớp mình. Đây là một minh họa trò chơi cùng chăm sóc cây được thiết kế bằng powerpoint với các câu hỏi liên quan đến Lịch sử và Địa lí lớp 5. Mỗi lần sẽ có một nhiệm vụ tưới nước, bón phân, bắt sâu, và sẽ có một câu hỏi được đưa ra, trả lời đúng sẽ hoàn thành nhiệm vụ và cây sẽ lớn thêm một chút. Đội có cây lớn nhanh hơn sẽ giành được chiến thắng.
Ngoài ra, tôi còn thiết kế lại rất nhiều những trò chơi thú vị như: hái hoa dân chủ, Ai lên cao hơn, Em tập làm thủ môn, Các trò chơi này đều được tích hợp các câu hỏi liên quan đến các kiến thức mà các em đã học hằng ngày. Giáo viên có thể linh hoạt sửa đổi các câu hỏi cho phù hợp với nội dung dạy học của mình.
b3. Sử dụng hiệu quả các phương tiện công nghệ trong giảng dạy để tăng tính trực quan, thực tế cho học sinh
Tùy vào tình hình thực tế mà giáo viên có thể sử dụng những thiết bị cần thiết để phục vụ cho việc giảng dạy của lớp mình. Tuy nhiên, với những nội dung cần tính trực quan thì cần kết hợp các thiết bị trình chiếu để học sinh dễ dàng hình dung ra nội dung mà giáo viên giảng, tiết học cũng trở nên sinh động hơn.
Ví dụ: Bài 9: Các dân tộc và sự phân bố dân cư (Địa lí 5 – trang 84), giáo viên có thể cho học sinh xem một đoạn video ngắn giới thiệu về các dân tộc ở Việt Nam hoặc có thể vừa trình chiếu hình ảnh dân cư phân bố ở nước ta và kết hợp với lời giảng của giáo viên để tăng sự thu hút cho học sinh.
Ngoài ra chúng ta có thể sử dụng Video cũng như những đoạn Clip ngắn để hướng dẫn rất nhiều bài học khác, tùy thuộc vào từng bài học mà giáo viên tìm và cho cả lớp xem.
b4. Trao đổi với cha mẹ học sinh tầm quan trọng của các phần mềm giúp học sinh có thể tự học tại nhà và hướng dẫn cách khai thác hiệu quả các thiết bị công nghệ giúp phát huy tối đa khả năng học tập của học sinh
Hiện nay, một số cha mẹ học sinh dễ dàng cho các em tiếp xúc với điện thoại thông minh hay máy tính mà chưa có sự quản lí chặt chẽ, điều này dễ dẫn đến các em dễ bị sa ngã vào những trò chơi hay phim ảnh vô bổ mà bỏ bê việc học. Một số khác thì “cấm tuyệt” các em sử dụng điện thoại thông minh hay máy tính, điều này lại vô tình làm mất đi tính linh hoạt của các thiết bị này. Vì vậy, giáo viên cần trao đổi nhiều hơn để giúp cha mẹ học sinh thay đổi cách suy nghĩ của bản thân để hiểu rõ được tầm quan trọng và cách khai thác hiệu quả các thiết bị công nghệ để giúp nâng cao khả năng tự học tại nhà cho học sinh.
Mặc khác, tôi cũng đã có một khảo sát về sử dụng điện thoại thông minh hay máy tính bảng của cha mẹ học sinh lớp mình. Kết quả 100% gia đình đều có sử dụng ít nhất một thiết bị và đều có kết nối internet. Nên việc tiếp theo là cần có một nhóm chat Zalo có sự tương tác giữa giáo viên với tất cả cha mẹ học sinh của lớp. Điều này đóng vai trò quan trọng với việc học tại nhà của học sinh vì sẽ giúp việc trao đổi thông tin giữa giáo viên với cha mẹ học sinh được thuận tiện, đồng thời những đường link bài tập sẽ được gửi sang Zalo để thuận tiện cho học sinh làm bài.
c) Ưu, nhược, điểm của giải pháp mới:
* Ưu điểm: 
- Các giải pháp đều dễ thực hiện với tất cả giáo viên ở trường tôi cũng như những giáo viên ở các trường khác. 
- Các em rất thích học tập, lớp học sinh động tích cực hơn, mang lại hiệu quả tiết dạy cao hơn.
* Nhược điểm: 
- Giáo viên cần phải có kiến thức, am hiểu về Công nghệ thông tin.
- Phụ huynh học sinh cần phải có Smatphone. Lớp học được trang bị tivi hoặc máy chiếu.
7. Khả năng áp dụng của giải pháp
Sáng kiến đã được áp dụng có hiệu quả đối với lớp 5/2 trường Tiểu học Võ Thị Sáu, năm học 2023 – 2024 và có thể triển khai áp dụng đại trà ở tất cả các khối lớp của trường tôi cũng như các trường khác trong Thành phố Cao Lãnh, cũng có thể nhân rộng ra trong tỉnh. Tôi tin rằng nếu áp dụng cho các trường không chỉ ở Tiểu học mà Trung học cơ sở hay Trung học phổ thông trong địa bàn tỉnh Đồng Tháp cũng sẽ mang lại hiệu quả cao.
8. Hiệu quả
Qua thời gian thực hiện các biện pháp trên trong năm học 2023 – 2024, tôi nhận thấy rằng học sinh lớp mình đã có nhiều thay đổi, các em hăng hái, tích cực hơn trong học tập. Các tiết học luôn đem lại những sự hào hứng, từ đó giúp các em nắm nội dung bài học tốt hơn.
Bảng 2: Kết quả học tập cuối năm học 2023 – 2024 của lớp sau khi thực hiện các giải pháp.
Môn
Tổng số học sinh
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
Số lượng
Tỉ lệ
(%)
Số lượng
Tỉ lệ
(%)
Số lượng
Tỉ lệ
(%)
Toán
27
11
40.7
16
59.3
0
0
Tiếng Việt
27
10
37.0
17
63.0
0
0
Khoa học
27
18
66.7
9
33.3
0
0
Lịch sử và Địa lí
27
19
73.4
8
26.6
0
0
Kết quả khảo sát có thể thấy được đến cuối năm học, tỉ lệ học sinh hoàn thành tốt nội dung các môn học đã tăng lên rõ rệt nên dẫn đến số lượng học sinh hoàn thành các môn học giảm lại, đồng thời không còn học sinh nào bị đánh giá chưa hoàn thành nội dung học tập các môn học. Đây cũng là hiệu quả tất yếu mà các biện pháp đã mang lại và cũng là tiền đề để tôi sẽ tiếp tục áp dụng cho học sinh lớp mình trong các năm học tiếp theo. Mà cụ thể, trong năm học 2024 – 2025 tôi tiếp tục vận dụng các biện pháp trên vào lớp của mình phụ trách. 
9. Những thông tin cần được bảo mật (nếu có):không 
10. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến; 
- Giáo viên cần có kiến thức cơ bản về công nghệ thông tin phải luôn luôn học hỏi tìm tồi thêm nhiều phương pháp và thường xuyên cập nhật kiến thức về công nghệ thông tin.
- Điều kiện cần thiết kế tiếp là phải có sự quan tâm, phối hợp của Phụ huynh học sinh để tạo điều kiện tốt thiết bị để các em học tập
- Thêm nữa là cần phải có sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường, có đầy đủ cơ sở vật chất như Tivi, mấy chiếu, đường truyền Internet,...
- Chuẩn bị kỹ bài giảng trước khi lên lớp, các video clip để thu hút học sinh khi tham gia lớp học từ đó nâng cao hiệu quả tiết học.
11. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả; 
Lợi ích thu được là chất lượng học sinh cuối năm nâng lên rõ rệt, học sinh hoàn thành tốt các môn học tăng cao, không còn học sinh chưa hoàn thành môn học. Từ đó tỉ lệ học sinh hoàn thành chương trinh tiểu học của lớp đạt tỉ lệ 100% .
12. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu, kể cả áp dụng thử (nếu có) : 
13. Danh sách những người đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu ( nếu