Đơn công nhận SKKN Sử dụng phần mềm đa phương tiện trong giảng dạy môn Toán trường PTDTBT THCS Dào San

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU XÉT, CÔNG NHẬN PHẠM VI ẢNH HƯỞNG VÀ HIỆU QUẢ ÁP DỤNG CỦA SÁNG KIẾN
Kính gửi : Hội đồng xét công nhận phạm vi ảnh hưởng và hiệu quả áp dụng sáng kiến ở cấp cơ sở.
Chúng tôi ghi tên dưới đây:
Số TT

Họ và tên

Ngày tháng năm sinh
Nơi công tác (Hoặc nơi thường trú)

Chức vụ

Trình độ chuyên môn
Ghi chú

1

Đào Trung Kiên

19/04/1986
Trường PTDTBT THCS
Dào San

Giáo viên

Đại học


2

Ngô Thị Huệ

01/05/1994
Trường PTDTBT THCS
Dào San

Giáo viên

Đại học


3

Đỗ Văn Việt

01/03/1991
Trường PTDTBT THCS
Dào San

Giáo viên

Đại học

Là nhóm tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Sử dụng phần mềm đa phương tiện trong giảng dạy môn Toán trường PTDTBT THCS Dào San”.
Lĩnh vực áp dụng sáng kiến : Chuyên môn
Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 03/10/2023
Mô tả bản chất của sáng kiến :
Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến:
* Thực trạng:
Một cách tiếp thu kiến thức nhanh nhất và khắc sâu nhất, đó là người giáo viên phải đưa ra một phương án dạy học mà gắn liền với những hình ảnh, hoạt động cụ thể. Khi đó, quá trình nhận thức của học sinh sẽ không còn khô khan, mà trở nên sinh động hơn qua việc các em được nắm giữ các kiến thức một cách trực tiếp qua các hình ảnh, hoạt động mà giáo viên đưa ra. Vì vậy các phương tiện trực quan rất cần thiết cho quá trình giảng dạy, đặc biệt là các phương tiện trực quan sinh động, rõ nét sẽ thu hút được sự chú ý của học sinh. Trong những tiết học có đồ dùng trực quan đẹp, rõ nét hiển thị dưới các dạng khác nhau, phù hợp với thực tế, học sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức hơn, nhớ lâu hơn.
Theo xu hướng đổi mới phương hướng ra đề tuyển sinh vào lớp 10 của Sở Giáo dục và Đào tạo, có những bài toán thực tiễn mà nội dung kiến thức đòi hỏi phải có hình ảnh trực quan sinh động, tích hợp kiến thức của nhiều môn học. Ví dụ như những bài toán liên quan đến môn địa lí về kinh tuyến, vĩ tuyến, tâm trái đất, giáo viên lại không có thể giải thích kĩ cho các em thông qua lời nói thì việc khai thác các tư liệu, phim ảnh trên Internet là một công cụ đắc lực, vô cùng hiệu quả cho việc truyền đạt kiến thức đến học sinh mang tính chân thực, phong phú, giúp các em khắc sâu những kiến thức vừa mới nhận được. Bên cạnh đó, trong bài giảng điện tử các em có thể làm quen với những hiện tượng tự nhiên, xã hội mà học sinh khó có thể tự bắt gặp trong thực tế. Thông qua những giờ học có áp dụng các phần mềm hỗ trợ công cụ học tập và sử dụng các bài giảng điện tử, các em được truyền đạt kiến thức thông qua những hình ảnh đẹp, sống động và giúp các em có được những kỹ năng sống cần thiết để vận dụng vào việc giải bài tập thực tiễn, chẳng hạn như bài tập về đòn bẫy để nâng vật nặng, về ròng rọc, về gia tốc rơi tự do của một vật,...
Việc sử dụng ứng dụng các phần mềm đa phương tiện kết hợp với nhau thật hữu ích đạt hiệu quả cao trong giảng dạy. Trong số đó là việc ứng dụng phần mềm Activinspire kết hợp với phần mềm Geogebra vào giảng dạy sẽ giúp giáo viên tiết kiệm thời gian trình bày bài giảng, dành lượng thời gian này cho
học sinh thực hành nhiều hơn. Vì vậy, đưa các ứng dụng này vào giảng dạy là một việc rất cần thiết.
Bên cạnh đó, các thầy cô trong trường nói chung và các thầy cô trong tổ Toán nói riêng cũng muốn tìm hiểu các phần mềm này để đổi mới phương pháp giảng dạy của họ. Đây cũng là một yếu tố mà dẫn đến việc chúng Chúng tôi đề xuất đề tài này trong sáng kiến kinh nghiệm của nhóm chúng Chúng tôi trong năm nay.
Có một sự khó khăn đổi với các em học sinh lớp 8, lớp 9, vì đây là năm đầu tiên mà các em phải kiểm tra với một đề thi mà trong đó các bài tập thực tiễn chiếm 30% đến 40% số điểm và đặc biệt hơn là các bài toán thực tiễn được tích hợp những kiến thức của nhiều môn học khác. Từ năm lớp 6 đến lớp 8, các em cũng được thực hành giải các bài thực tiễn trên lớp hoặc trong các đề kiểm tra, đề thi cuối kì, nhưng với tỉ lệ điểm số chiếm rất ít. Nên các em đã xem nhẹ và thậm chí là không tìm tòi, nghiên cứu các kiến thức, kĩ năng cần thiết để giải một bài toán thực tiễn.
Từ kinh nghiệm trong thực tế dạy học của chúng Chúng tôi trong những năm qua, Chúng tôi đã mạnh dạn tìm tòi nghiên cứu đưa ra một số kinh nghiệm trong việc sử dụng phần mềm Activinspire, Plickers, trong năm học 2022-2023. Việc ứng dụng phần mềm này trong giảng dạy ở trường Chúng tôi gặp được nhiều thuận lợi vì được ban giám hiệu nhà trường quan tâm khuyến khích tổ chức giảng dạy công nghệ thông tin, đặc biệt là việc chỉ đạo, khuyến khích giáo viên sử dụng phần mềm Activinspire, Plickers trong việc dạy và học nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. Bên cạnh những thuận lợi cũng gặp còn một số khó khăn như: việc thiết kế giáo án đơn lẻ trên mỗi phần mềm này phải được thực hiện công phu qua nhiều bước. Mất nhiều thời gian, công sức để có một bài giảng đạt yêu cầu; việc tiếp cận công nghệ thông tin của học sinh còn hạn chế do các tiết học của các em về phần mềm này còn rất ít nên các em còn lúng túng trong việc sử dụng các thiết bị kết nối với phần mềm.
Do đó, trong năm học 2023-2024, Chúng tôi nhận thấy rằng việc ứng dụng phần mềm Activinspire kết hợp phần mềm Geogebra là thiết thực trong
việc dạy và học nên Chúng tôi đã mạnh dạn nghiên cứu và đưa ra một số kinh nghiệm Sử dụng phần mềm đa phương tiện trong giảng dạy môn Toán cụ thể là việc sử dụng các công cụ của phần mềm Activinspire kết hợp phần mềm Geogebra vào soạn giảng trong các tiết Toán-Hình học lớp 8 và lớp 9.
* Giải pháp trước khi có sáng kiến: Sử dụng phần mềm trình chiếu PowerPoint.
Toán học là một môn khoa học cơ bản có rất nhiều bài toán thực tiễn trong cuộc sống, vì vậy trong giảng dạy và học tập môn Toán học, việc minh họa một bài Toán một cách trực quan nhất và dễ hiểu nhất cũng như có thể kiểm tra đánh giá được các đối tượng học sinh trên lớp là một khâu rất quan trọng. Trước khi xuất hiện Activinspire, thì phần mềm PowerPoint là ưu tiên hàng đầu của các giáo viên trong việc soạn giáo án điện tử. Phần mềm Powerpoint chỉ giúp chúng ta trình bày bài giảng một cách máy móc theo quy trình đã soạn sẵn ở nhà, không thể giúp cho người giáo viên xử lý một tình huống bất ngờ. Đặc biệt hơn, Phần mềm PowerPoint không có một số tính năng như Phần mềm Activinspire. Chẳng hạn như mặc dù hai phần mềm đều có thể soạn câu hỏi trắc nghiệm nhưng đối với phần mềm PowerPoint thì cùng lúc thì chỉ có một đến hai em học sinh trả lời hoặc hơn nữa là các em trả lời bằng cách giơ tay đối với câu hỏi trắc nghiệm đúng/sai. Khi đó, người giáo viên cũng không thể thống kê chính xác được mỗi em trả lời như thế nào, vì không có thời gian mà ghi chép lại từng em có những câu trả lời như thế nào. Nhưng với phần mềm Activinspire thì lại khác, mỗi em được trang bị một thiết bị được gọi là Active vote để mỗi em đều có thể trả lời cùng một lúc mà chỉ cần ngồi tại chỗ và chọn phương án A, B, C, Và một điều tuyệt vời hơn là, phần mềm Activinspire sẽ thống kê được mỗi em trả lời như thế nào để giáo viên có thể lưu trữ được và sẽ củng cố lại cho các em đã trả lời sai. Bên cạnh đó, Phần mềm Geogebra giúp Chúng tôi thiết kế các hình vẽ mô phỏng cho các bài toán thực tế mà có thể các mô phỏng đó không có (hoặc có mà không phù hợp với phương pháp dạy) trong nguồn tài nguyên của Phần mềm Activinspire hoặc thậm chí là trên Internet.
Kết quả khảo sát ở lớp trước khi có sáng kiến kinh nghiệm:
Năm
học

Lớp

Sĩ số
Bài kiểm
tra

Giỏi

Khá
Trung
bình

Yếu, kém
2023-
2024

8A1

40

Khảo sát
0/40
=0%
06/40
=15,0%
10/40
=25,0%
24/40
=60,0%
2023-
2024

9A1

40

Khảo sát
0/40
=0%
06/40
=15,0%
10/40
=25,0%
24/40
=60,0%
2023-
2024

9A2

40

Khảo sát
01/40
=2,5%
05/40
=12,5%
12/40
=30,0%
22/40
=55,0%
* Nguyên nhân
Về phía học sinh: Do một số bài toán hình học sinh khó tưởng tượng, hình dung, nên học sinh chủ yếu quan sát hình vẽ trong sách giáo khoa dẫn đến học sinh khó tiếp thu trong bài học, hoặc hiểu sai bản chất của thí nghiệm đó.
Về phía giáo viên: Ngại nghiên cứu các phần mềm mới có thể ứng dụng trong dạy học, một số phần mềm các ứng dụng viết bằng tiếng anh nên giáo viên khó sử dụng.
Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến:
Toán học là một môn khoa học cơ bản có nhiều bài toán trừu tượng rất khó hình dung và tưởng tượng. Việc sử dụng một số phần mềm đơn lẻ để thiết kế giảng dạy rất khó thực hiện. Do đó việc sử dụng phần mềm đa phương tiện trong giảng dạy môn toán sẽ khả thi và trong số đó là sự kết hợp phần mềm Activlnspire và phần mềm Geogebra trong việc soạn giảng môn Toán mang lại nhiều lợi ích. Điều này giúp tạo ra các biểu đồ hàm số và đồ thị hình học, thực hiện luyện tập và thực hành toán học tương tác, khám phá và tìm hiểu tự nhiên các khái niệm toán học và tổ chức tài liệu toán học một cách dễ dàng. Qua đó học sinh có cơ hội tương tác, khám phá và hiểu sâu hơn các khái niệm toán học, phát triển kĩ năng toán học và tăng cường sự hứng thú trong quá trình học tập.
Tính mới
Trong biểu đồ hàm số và đồ thị hình học: Bằng cách tích hợp phần mềm Geogebra vào phần mềm Activlnpire chúng ta có thể tạo ra các biểu đồ hàm số phức tạp, đồ thị hình học và mô phỏng các khái niệm Toán học. Điều ngày giúp học sinh hình dung và hiểu sâu sắc hơn về các khái niệm như hàm số, đồ thị hình học, biến đổi hình học và tương tác giữa các yếu tố.
Trong luyện tập thực hành: Bằng cách tích hợp phần mềm Geogebra vào phần mềm Activlnpire chúng ta có thể tạo ra các bài tập tương tác, yêu cầu học sinh thực hiện các phép tính, di chuyển các đối tượng trên đồ thị và giải quyết các bài toán thực tế. Điều này khuyến khích học sinh tích cực tham gia và tương tác trực tiếp với các khái niệm Toán học, giúp cải thiện kĩ năng giải quyết vấn đề và áp dụng lí thuyết vào thực tế.
Trong khám phá và tìm hiểu tự nhiên: Bằng cách tích hợp phần mềm Geogebra vào phần mềm Activlnpire chúng ta có thể tạo ra các hoạt động khám phá, cho phép học sinh thay đổi thông số, di chuyển các điểm trên đồ thị và quan sát sự thay đổi tương ứng. Điều này giúp học sinh phát triển khả năng tư duy Toán học, khám phá mối quan hệ giữa các yếu tố và tạo ra những khám phá Toán học mới.
Trong tổ chức và chia sẻ tài liệu: Phần mềm Geogebra và phần mềm Activlnpire đều hỗ trợ tính năng chia sẻ tài liệu dễ dàng. Có thể lưu trữ các bài giảng, bài tập và tài liệu toán học. Việc truy cập và chia sẻ với các giáo viên và học sinh được đơn giản. Giúp tạo ra một nguồn tài liệu Toán học phong phú, nâng cao sự hứng thú và tương tác của học sinh với nội dung học tập.
Với những tính năng mới, nhiều ưu điểm vượt trội và đơn giản hóa trong việc thiết kế và giảng dạy có hiệu quả. Do vậy nhóm chúng Chúng tôi đã xây dựng nội dung “Sử dụng phần mềm đa phương tiện trong giảng dạy môn Toán trường PTDTBT THCS Dào San” cụ thể là việc khai thác một số tính năng mở rộng của phần mềm Geogebra và phần mềm Activlnpire trong thiết kế bài giảng để giảng dạy có hiệu quả.
Các giải pháp
Giải pháp 1: Khai thác một số tính năng mở rộng của phần mềm Activlnpire:
Mục tiêu: Trình duyệt tài nguyên
Giúp giáo viên nhanh chóng tìm kiếm tài nguyên phục vụ cho việc thiết kế bài giảng. Đồng thời trong Trình duyệt tài nguyên có thể quản lý lưu trữ bổ sung và hỗ trợ liên kết trực tuyến với hãng Promethean để tìm tài nguyên trực tuyến trên trang web của hãng.
Cách thực hiện:
Trong các thư mục tài nguyên có rất nhiều loại tài nguyên như âm thanh, hình ảnh, hình nền, trò chơi và các hoạt động của các hạng mục khác
Có 2 hạng mục tài nguyên chính là: Tài nguyên cá nhân và Tài nguyên dùng chung.
(Sơ đồ Trình duyệt tài nguyên - Giao diện trình duyệt tài nguyên)
Thao tác tạo thư mục trong trình duyệt tài nguyên
Kích chọn vị trí muốn tạo thư mục riêng chứa tài nguyên. Kích hoặc kích phải chuột lên vị trí thư mục muốn tạo chọn Tạo thư mục mới
Các thao tác với tài nguyên
Kích chọn phải chuột vào tài nguyên trong Trình duyệt Tài nguyên.
Các lựa chọn bao gồm:
+ Chèn tài nguyên vào bảng lật: ngay lập tức tài nguyên được chèn vào trang bảng lật.
+ Đặt tên lại cho Tệp tin Tài nguyên: đổi tên tài nguyên
+ Xóa khỏi Thư viện : Xóa tệp tin Tài nguyên
Nhập thêm gói tài nguyên
Có thể kích trực tiếp vào file tài nguyên
Chọn tên file.
Ví dụ cài tài nguyên tiếng Việt: ActivInspire. VNM_2 Chọn địa điểm nơi nhập. Sau đó đợi 01 chút.
Lưu tài nguyên sưu tầm thành tệp tin tài nguyên
Truy cập vào đường dẫn lưu tài nguyên trực tiếp trong Document
C:\Programfile(x86)\Activ Software\ActivInspire\My Resources
Ví dụ theo đường link trên phần mềm ActivInspire được cài đặt vào ổ C trong hệ điều hành Windows 10.
Lúc này người dùng chỉ cần copy thư mục muốn lưu làm tài nguyên rồi dán vào thư mục My Resources trong đường link trên là được.
Tính mới: Trình duyệt tài nguyên có thể quản lý lưu trữ bổ sung và hỗ trợ liên kết trực tuyến với hãng Promethean để tìm tài nguyên trực tuyến trên trang web của hãng.
Hiệu quả:
Với giáo viên: Tạo các tài liệu giảng dạy và lưu trữ được nhiều tài liệu, thiết kế đa dạng các kiểu bài. Giáo viên truy cập được trực tuyến trên trang web của hang do đó có rất nhiều nguồn tài liệu tham khảo.
Với học sinh: Có nhiều nguồn học liệu đa dạng. Bài giảng trực quan, tạo hứng thú trong học tập.
Giải pháp 2: Kết hợp phần mềm Activlnpire với phần mềm Geogebra:
Mục tiêu:
Chúng tôi đã vận dụng phương pháp này để thêm các file mô phỏng hình học thực tiễn được thiết kế với phần mềm Geogebra vào nguồn tài nguyên của mình. Điều này giúp cho chúng tôi có được ngay tức khắc các hình ảnh để mô phỏng các bài toán thực tiễn để giảng dạy cho các em học sinh.
* Cách thức thực hiện:
Tạo câu hỏi trắc nghiệm
Trình duyệt này giúp cho giáo viên có thể đưa ra các câu hỏi trắc nghiệm theo nội dung bài giảng điện tử của mình. Từ đó giúp cho giáo viên định hình được lượng kiến thức truyền đạt cho học sinh.
Trước hết chúng ta sẽ tìm hiểu việc tạo cơ sở dữ liệu cho học sinh
Tạo cơ sở dữ liệu cho học viên
Vào trên thanh trình đơn chọn Hiệu chỉnh chọn
Ở nội dung này giáo viên có thể tạo nhiều danh sách lớp mà mình giảng dạy, từ đó gán với các thiết bị trả lời trắc nghiệm đã được đăng kí và đánh số ứng với số trong danh sách học viên. Đồng thời giáo viên có thể kết hợp với các câu hỏi trả lời trắc nghiệm bất chợt hoặc chuẩn bị sẵn ở nhà và thiết bị trả lời trắc nghiệm với nhau. Để khi lên lớp giáo viên sẽ gán danh sách lớp mình vào các thiết bị rồi đưa ra câu hỏi, học sinh trả lời sẽ ứng với tên học sinh giáo viên đã gán vào thiết bị. Như vậy giáo viên sẽ quản lý được danh sách học sinh nào trả lời đúng sai có hiểu bài hay không. Cách làm này giúp tăng hiệu quả của công tác giảng dạy cũng như đồng bộ giữa phần mềm thiết kế và các thiết bị đi kèm trong bộ thiết bị tương tác thông minh.
Chú giải:
1: Bổ sung lớp: tạo danh sách lớp
2: Xóa bỏ lớp: chọn lớp muốn xóa rồi Xóa bỏ lớp
3: Bổ sung học viên: nhập thông tin học viên
4: Xóa bỏ học viên chọn tên học viên rồi chọn Xóa bỏ học viên
5: Xuất: Nếu muốn lưu danh sách lớp chọn Xuất
6: Nhập: Dùng để mở danh sách lớp đã lưu từ trước 7: Thông tin lớp, giáo viên
8: Thông tin danh sách học viên trong lớp 9: Danh sách các học viên khởi tạo
* Các b