Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên thiết kế, xây dựng bài giảng E-leaning cho trẻ Mầm Non

ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN THANH TRÌ
TRƯỜNG MN YÊN XÃ XÁ TÂN TRIỀU
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN
THIẾT KẾ, XÂY DỰNG BÀI GIẢNG E-LEANING
CHO TRẺ MẦM NON
 Lĩnh vực: Quản lý
 Cấp học: Mầm non
 Tác giả: Nguyễn Thị Thêm
 Đơn vị: Trường MN Yên Xá xã Tân Triều
 Chức vụ: Phó Hiệu Trưởng
NĂM HỌC 2021 - 2022
MỤC LỤC
TT
Nội dung
Số trang
A
ĐẶT VẤN ĐỀ
1
B
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
3
I
Cơ sở lý luận
3
II
Cơ sở thực tiễn
4
III
Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên thiết kế, xây dựng bài giảng E-Learning cho trẻ mầm non
5
1
Chỉ đạo giáo viên nghiên cứu chương trình, lựa chọn đề tài xây dựng bài giảng E learning
5
2
Hướng dẫn giáo viên các bước để thiết kế một bài giảng E-learning

7
3
Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia tập huấn các chuyên đề CNTT do Trường, Phòng Giáo dục & Đào tạo tổ chức
15
4
Kết quả
16
C
KẾT THÚC VẤN ĐỀ
17
1
Bài học kinh nghiệm
17
2
Đề xuất và khuyến nghị
17

PHỤ LỤC SÁNG KIẾN
19

ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong bối cảnh dịch diễn biến phức tạp, dự kiến còn có thể kéo dài với số lượng các ca nhiễm ngày càng tăng cao, xuất hiện các biến thể mới với mức độ lây lan nhanh; Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo triển khai nhiều nhiệm vụ, giải pháp để bảo đảm chất lượng dạy và học, tiếp tục đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Một trong các giải pháp đó là lần đầu tiên giáo dục Việt Nam áp dụng hình thức học trực tuyến đối với các cấp học tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, trung cấp, cao đẳng, đại học. Riêng đối với cấp học mầm non, do đặc điểm lứa tuổi của trẻ, Bộ đã chỉ đạo các địa phương chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch năm học linh hoạt, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho trẻ em, tổ chức nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em đáp ứng yêu cầu của Chương trình giáo dục mầm non trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Không tổ chức dạy học trực tuyến, dạy học qua truyền hình đối với cấp học mầm non.
 Trong thời điểm khó khăn ấy, hình thức xây dựng bài giảng E learning để truyền tải những nội dung chăm sóc giáo dục trẻ cho đến phụ huynh trở thành giải pháp hữu hiệu nhất để duy trì việc dạy học của nhà trường. Đồng thời thúc đẩy việc ứng dụng CNTT vào trong, giảng dạy, hội nhập với xu hướng chung của xã hội.
Công nghệ thông tin phát triển đã mở ra những hướng đi mới cho ngành giáo dục trong việc đổi mới phương pháp và hình thức dạy học. Công nghệ thông tin phát triển mạnh kéo theo sự phát triển của hàng loạt các phần mềm hữu ích cho người giáo viên mầm non như: Violet, Converter, Flash, Photoshop, Kismas, Leson Editor, Adobe Presenter, I-Sping Suite . Các phần mềm này rất tiện ích và trở thành một công cụ đắc lực hỗ trợ cho việc thiết kế giáo án điện tử và giảng dạy trên máy tính, máy chiếu, bảng tương tác thông minhvừa tiết kiệm thời gian cho người giáo viên, vừa tiết kiệm chi phí cho nhà trường mà vẫn nâng cao được tính sinh động và hiệu quả của giờ dạy. Trước đây, giáo viên mầm non rất vất vả để có thể tìm kiếm những hình ảnh, biểu tượng đồ dùng phục vụ bài giảng thì giờ đây với việc ứng dụng CNTT giáo viên có thể sử dụng Internet để chủ động khai thác tài nguyên giáo dục phong phú. Giáo viên cũng có thể chủ động quay phim, chụp ảnh làm tư liệu cho bài giảng điện tử. Những giờ học ứng dụng CNTT đã thu hút được sự chú ý và kích thích hứng thú của trẻ vì được chủ động hoạt động nhiều hơn để khám phá nội dung bài giảng. Xây dựng giờ học thành các bài giảng điện tử có thể coi là một phương pháp ưu việt vừa phù hợp với đặc điểm tâm lý của trẻ, vừa thực hiện được nguyên lý giáo dục “ Dạy học lấy trẻ làm trung tâm” một cách dễ dàng. 
Việc ứng dụng CNTT trong giáo dục mầm non đã tạo ra một biến đổi về chất trong hiệu quả giảng dạy của ngành giáo dục mầm non, tạo ra một môi trường giáo dục mang tính tương tác cao giữa giáo viên và trẻ. Tuy nhiên việc dạy học online vẫn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt đối với trẻ mầm non khi khả năng tập trung vẫn chưa cao hơn nữa các phương tiện và thời gian phụ huynh dành cho trẻ học online cũng chưa được dặc biệt quan tâm. Bởi vậy việc tạo bài giảng elearning với quy trình đóng gói chuẩn, giáo viên có thể tải bài giảng vào các hệ thống học tập Learning Management Systems (LMS). Ở Việt nam hiện nay LMS nổi tiếng là  Mỗi nhà trường, mỗi giáo viên, phụ huynh có thể có một trang web trên đó có thể upload bài giảng e-learnming để học trực tuyến trên trang.
Là Phó Hiệu Trưởng phụ trách công tác chuyên môn của nhà trường, tôi luôn trăn trở, suy nghĩ để tìm ra giải pháp hiệu quả đồng hành cùng cha mẹ học sinh trong việc chăm sóc – giáo dục trẻ trong giai đoạn nghỉ dịch Covid-19 kéo dài. Làm thế nào để tạo nên sợi dây kết nối giữa cô và trò trong bối cảnh cô và trẻ chưa được gặp nhau? Làm thế nào để cha mẹ học sinh có thể hướng dẫn con ở nhà hiệu quả? trẻ hứng thú tham gia tương tác? Làm thế nào để hạn chế nhất lỗ hổng giáo dục do tình trạng gián đoạn học tập gây nên bởi Covid-19? Đó chính là lý do tôi lựa chọn đề tài: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên thiết kế, xây dựng bài giảng E-leaning cho trẻ mầm non”. Đề tài này nhằm mục đích góp phần xây dựng các hoạt động tương tác, kết nối hiệu quả, thu hút, hấp dẫn trẻ, trẻ tích cực tham gia hoạt động. Đồng thời, đề tài đưa ra các hướng dẫn giúp cha mẹ tương tác với con đúng cách. 
 * Thời gian thực hiện:
Từ tháng 9/2021 đến tháng 4/2022.
 * Phạm vi áp dụng:
Toàn thể giáo viên trường MN Yên Xá xã Tân Triều
* Phương pháp:
- Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp thực hành
- Phương pháp giải thích
B. GIẢI QUYẾT VẪN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Sự bùng nổ của khoa học công nghệ nói chung và công nghệ thông tin nói riêng đã và đang tác động rất mạnh mẽ tới sự phát triển của tất cả các ngành trong đời sống xã hội. Thế giới hôm nay đang chứng kiến những đổi thay trong mọi hoạt động nhờ những thành tựu của công nghệ thông tin. Công nghệ thông tin đã góp phần quan trọng trong việc tạo ra những nhân tố mới cho quá trình hình thành nền kinh tế tri thức. Trong bối cảnh đó, để đáp ứng được nhu cầu cần thiết của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, để giáo dục theo kịp thời đại thì nhất thiết phải đổi mới phương pháp giảng dạy: ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy và phát huy mạnh mẽ tư duy sáng tạo của bản thân để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo kịp thời phát triển xã hội.
Thực hiện chủ trương của Đảng, trong những năm qua, ngành giáo dục đào tạo đã đặc biệt quan tâm đến việc ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động của ngành. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào các cấp học nhằm nâng cao chất lượng dạy học, nâng cao chất lượng quản lý của trường ngày càng được coi trọng, là một bước ngoặt trong nhận thức, tư duy và đổi mới giáo dục. Những ứng dụng từ công nghệ thông tin giúp giáo viên có thể sử dụng các phần mềm để soạn thảo giáo án, thiết kế bài giảng điện tử làm cho giờ học trở nên thú vị. Hiện nay, việc áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy thể hiện rõ nét nhất qua các “Giáo án điện tử”, bài giảng elearning. Việc đầu tiên ta nhận thấy việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy trong ngành mầm non hoàn toàn có ích và mang lại rất nhiều những hiệu quả thiết thực trong việc phát triển tư duy, kỹ năng sống và giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt. Một giáo án tích hợp công nghệ thông tin mang đến cho trẻ cái nhìn trực quan sinh động, gần gũi hơn về bài học. Thông qua những giờ học có áp dụng công nghệ thông tin và sử dụng các bài giảng điện tử, những hình ảnh đẹp, hành vi đẹp, những kỹ năng sống được chuyển tới các con nhẹ nhàng và sống động, góp phần hình thành ở trẻ em nhận thức về cái đẹp, biết yêu cái đẹp, mong muốn tạo ra cái đẹp trong cuộc sống và những kỹ năng sống cần thiết đối với lứa tuổi mầm non.
Dạy học và giáo dục sẽ định hướng cho trẻ phát triển theo một hướng nhất định đáp ứng yêu cầu của xã hội. Nhờ cơ chế dạy học và giáo dục đứa trẻ sẽ tiếp thu tri thức, kỹ năng, kỹ xảo,  một cách nhanh nhất, ngắn nhất và có chọn lọc nhất.
Giáo dục còn tác động qua lại rất mật thiết với tất cả những ảnh hưởng xuất phát từ môi trường, nó nắm vai trò, chủ đạo trong việc sử dụng các điều kiện xã hội thuận lợi, cũng như trong việc loại trừ làm suy yếu những ảnh hưởng và tác động bất lợi bắt nguồn trong một số trường hợp từ môi trường mà trẻ sống. Nhà giáo dục có thể tạo ra những điều kiện tốt giúp trẻ phát triển thuận lợi.
Đại dịch Covid-19 xuất hiện dẫn đến việc các nhà trường đóng cửa, tạm dừng hoạt động. Hệ lụy của việc trẻ ở nhà quá lâu, không tới trường sẽ gây ra nhiều bất lợi cho sự phát triển lâu dài của các em. Xa bạn bè, xa trường lớp, trẻ không hoạt động tập thể, không giao tiếp trực tiếp và mất kết nối với bạn bè, thầy cô và xã hội. Trong khi đó, hoạt động là bản chất và đặc thù của trẻ. Giao tiếp là phương thức phát triển ngôn ngữ, có ảnh hưởng tới hứng thú, tinh thần, thái độ học tập của các trẻ. Thiếu hụt kết nối với xã hội sẽ ảnh hưởng lớn tới các yếu tố cơ bản hình thành nhân cách của trẻ ở hiện tại và trong tương lai. Dịch càng lâu càng tăng các triệu chứng bên trong, bên ngoài cơ thể của trẻ. Từ đó tác động tới sức khỏe tâm thần, thể chất và hạnh phúc của các em.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
Trường mầm non nơi tôi công tác nằm trên địa bàn xã thuộc huyện ngoại thành, thành phố Hà Nội. Trường có 1 điểm khang trang sạch đẹp, được thiết kế 11 phòng học và các phòng chức năng và các trang thiết bị hiện đại phục vụ công tác chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ.
Trường được vinh dự đón bằng công nhận trường đạt chuẩn quốc gia mức độ I vào 2012 và được công nhận lại vào năm 2020
Năm học 2021 – 2022 Trường có tổng 11 lớp với 479 học sinh trong đó: 1 lớp nhà trẻ 24 -36 tháng (45 học sinh); 3 lớp mẫu giáo bé 3-4 tuổi (117 học sinh); 3 lớp mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi (142 học sinh); 4 lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi (173 học sinh).
1.Thuận lợi:
- Nhà trường thành lập nhóm công nghệ thông tin nhằm tạo ra nơi để giáo viên trao đổi kiến thức, kinh nghiệm trong quá trình xây dựng các hoạt động CNTT.
- Đội ngũ giáo viên nhà trường đa số trẻ, năng động, ham học hỏi, sẵn sàng tiếp nhận, tìm tòi cái mới, yêu nghề, yêu trẻ.
- Giáo viên được học hỏi các lớp tập huấn CNTT do huyện và trường tổ chức.
2. Khó khăn:
- Do tình hình dịch bệnh diễn ra phức tạp nên sự gặp gỡ, trao đổi chuyên môn chưa thường xuyên.
- Không phải giáo viên nào cũng có thể thiết kế một bài giảng E learning do chưa được bồi dưỡng kỹ năng sử dụng phần mềm Ispring.
- Đối với các hoạt động, không phải bất kì nội dung nào cũng dễ dàng chuyển đổi sang E-Learning, có rất nhiều hoạt động có tính thực hành, tính thực tế cao thì khó có thể dùng E-Learning để giảng dạy. E-Learning hiện nay và trong tương lai gần vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn cách học truyền thống, mà cần phải có sự kết hợp với nhau để đem lại kết quả tốt nhất cho quá trình dạy – học. 
- Máy tính điện tử mang lại nhiều tiện ích cho giáo viên mầm non nhưng công cụ hiện đại này đôi lúc có thể gây ra một số tình huống bất lợi cho tiến trình bài giảng như mất điện, máy bị treo, bị nhiễm virus... Mỗi khi gặp sự cố như vậy, giáo viên khó có thể hoàn toàn chủ động điều khiển tiến trình bài giảng như ý muốn.
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN THIẾT KẾ, XÂY DỰNG BÀI GIẢNG E-LEARNING
1.Biện pháp 1: Chỉ đạo giáo viên nghiên cứu chương trình, lựa chọn đề tài xây dựng bài giảng E learning 
Không phải bất kỳ một đề tài nào cũng có thể ứng dụng bài giảng E learning vào trong giảng dạy. Tùy theo mục tiêu mà ta đề ra để phát triển cho trẻ mà ta có thể lựa chọn những phương tiện chuyển tải đến trẻ cho phù hơp. 
- Một số giáo viên cho rằng việc đưa một vài hình ảnh trong hoạt động môi trường xung quanh hay hình ảnh trong một câu chuyện nào đó lên màn hình máy tính cho trẻ xem là đã ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy. Chính nhầm lẫn này khiến cho các cô lựa chọn nhiều đề tài không phù hợp và hoạt động không mang lại hiệu quả.
 Muốn thực hiện được những biện pháp này, trước tiên ta phải làm rõ rằng việc ứng dụng bài giảng E learning vào trong giảng dạy không đơn thuần chỉ là giáo án điện tử được thiết kế bởi chương trình PowerPoint và phần mềm ispring mà đó còn bao gồm nhiều các phương tiện công nghệ thông tin khác như màn chiếu, vi tính, tivi, đầu đĩa, mạng internetVì thế việc lựa chọn đề tài và phương tiện ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy cũng vô cùng phong phú đa dạng.
- Tuy nhiên lựa chọn đề tài ứng dụng được công nghệ thông tin vào trong bài giảng cũng phải theo một số những tiêu chí nhất định để tránh việc lựa chọn đề tài không phù hợp và họat động không mang lại hiệu quả. Các tiêu chí mà tôi đưa ra sau đây là những tiêu chí mà tôi đã rút kết được sau một quá trình chỉ đạo giáo viên thực hiện chuyên đề ứng dụng bài giảng E learning vào trong giảng dạy. 
Tiêu chí 1: Giáo viên phải chọn đề tài mang mục đích cho trẻ nhận ra sự thay đổi của sự vật hiện tượng. Nhận biết các hiện tượng trong thiên nhiên.
Tiêu chí 2: Giáo viên chọn đề tài mà hoạt động chủ yếu là các bài tập trò chơi (dưới dạng game), có sự tương tác giữa các trò chơi nhằm kích thích hứng thú và ôn luyện kiến thức cho trẻ.
Tiêu chí 3: Giáo viên chọn các đề tài cần có nhiều âm thanh đi kèm hình ảnh cho trẻ trực quan sinh động.
Tiêu chí 4: Chọn các đề tài mà yêu cầu cần cung cấp cho trẻ các hình ảnh thật, sống động.
Tiêu chí 5: Hạn chế chọn các đề tài khó tìm tư liệu hình ảnh, phim nhạc, các hoạt động mang tính chất minh họa hình ảnh mà không mang tính tích hợp các họat động khác.
- Với hệ thống này người sử dụng dùng không rành vi tính vẫn có thể sử dụng được bài giảng, qua việc chỉ cần nhấp chuột vào biểu tượng “index” sau khi đã được đóng gói Publish đầy đủ là bài giảng E learning sẽ được thể hiện ra, một cách liền mạch. Thêm vào đó các hình ảnh được nằm theo từng Slide riêng biệt nên hình ảnh to rõ và thể hiện đa dạng không gây nhàm chán. Giáo viên có thể linh hoạt xử lý các tình huống xảy ra ở trẻ mà không cần ngại việc phải thực hiện các thao tác quay lại ban đầu, mà chỉ cần click chuột vào tên các Slide bên tay trái màn hình để thể hiện hình ảnh cần quay lại. (Hình ảnh minh hoạ số 1)
2. Biện pháp 2: Hướng dẫn giáo viên các bước để thiết kế một bài giảng E-learning
Như chúng ta đã biết giáo viên đã rất quen và thành thạo trong việc thiết kế bài trình chiếu (presentation) bằng powerpoint. Powerpoint thuần túy là để trình chiếu, cần phải có người dẫn chương trình và thuyết minh (giáo viên, báo cáo viên). Powerpoint rất mạnh và mềm dẻo trong việc soạn thảo. Vì vậy giáo viên có thể tận dụng để thiết kế bài giảng E-learning. Các phần mềm tạo bài giảng E- Learning sẽ biến Powerpoint thành công cụ soạn bài giảng E-Learning, có thể tạo bài giảng để học sinh trải nghiệm, có thể ghi lại lời giảng, hình ảnh giảng bài, chèn các câu hỏi tương tác, chèn các bản flash, chèn các hoạt động ghi lại từ bất cứ phần mềm nào khác qua flash, có thể đưa bài giảng lên giảng trực tuyến Muốn chuyển qua thiết kế bài giảng E-Learning một cách nhanh, tiết kiệm, dễ dàng, hợp chuẩn thì cần phải cài bổ sung phần mềm tạo bài giảng E - Learning. Các phần mềm tạo bài giảng E-Learning giúp chuyển đổi các bài trình chiếu powerpoint sang dạng tương tác multimedia, có lời thuyết minh của giáo viên (narratio