Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo nhằm tăng kỹ năng Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học cho giáo viên

Một số biện pháp chỉ đạo nhằm tăng kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học cho giáo viên
1 / 1 5
UBND QUẬN THANH XUÂN
TRƯỜNG MẦM NON THANH XUÂN TRUNG
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO NHẰM
TĂNG KỸ NĂNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN
Lĩnh vực:	Quản lý
Cấp học:	Mầm non
Tên tác giả:	Hà Ngọc Liên
Đơn vị công tác:	Trường MN Thanh Xuân Trung Chức vụ:	Phó hiệu trưởng
NĂM HỌC: 2019 - 2020
ĐẶT VẤN ĐỀ
LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Thế giới hôm nay đang chứng kiến biết bao điều kì diệu do con người tạo ra. Một trong những điều kì diệu ấy là sự góp mặt của công nghệ thông tin, là bước đột phá thúc đẩy mạnh mẽ quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước.
Chỉ thị 29/2001/CT-BGD&ĐT của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nêu rõ : “Đối với giáo dục và đào tạo, công nghệ thông tin có tác động mạnh mẽ, làm thay đổi phương pháp, phương thức dạy và học. Công nghệ thông tin là phương tiện để tiến tới một xã hội học tập”.
Hòa trong xu thế đổi mới từng bước tiến lên công nghiệp hóa – hiện đại hóa của đất nước, ngành giáo dục và đào tạo nước ta không ngừng phát triển để đáp ứng những đòi hỏi trong thời kỳ mới. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác giáo dục đào tạo đã trở nên quen thuộc trong hầu khắp các trường học và cơ sở giáo dục trên toàn quốc.
Thực tế hiện nay vấn đề sử dụng mạng internet trong dạy học đặc biệt là dạy học bậc mầm non ở nước ta hiện nay còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế như:
Cơ sở hạ tầng về công nghệ thông tin như máy tính, hệ thống mạng land còn thấp, đây là vấn đề nan giải nhất. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học qua mạng đi liền với đầu tư hệ thống máy tính, mạng máy tính nội bộ, mạng Internet phục vụ cho giáo viên, các thiết bị như máy chiếu, hệ thống cung cấp điện, phòng máy đạt tiêu chuẩn, là khó khăn lớn không dễ giải quyết trên diện rộng.
Trình độ tin học và kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin và sử dụng mạng internet của giáo viên còn có những bất cập với các ứng dụng cụ thể của các phần mềm, các thí nghiệm với máy tính.. Giáo viên còn hạn chế trong cách sử dụng đa dạng các phần mềm soạn giảng, đầu tư thiết kế các hoạt động tương tác (các trò chơi, hoạt động kéo thả...) trong thiết kế bài giảng E-learning. Thao tác đăng bài trên các cổng thông tin còn hạn chế.
Là cán bộ quản lý của trường, tôi nhận thấy công tác bồi dưỡng kỹ năng thiết kế bài giảng sử dụng các phần mềm trong dạy học và ứng dụng vào dạy học qua mạng trong trường mầm non là hết sức cần thiết. Nếu làm tốt công tác này sẽ giúp giáo viên khám phá và lĩnh hội nhiều kỹ năng máy tính cũng như khám phá thêm nguồn tri thức của nhân loại, có hình thức tổ chức các tiết học linh hoạt sáng tạo, tạo sự kết nối với phụ huynh học sinh thường xuyên. Để làm tốt công tác này trong nhà trường tôi đã nghiên cứu và đưa ra
“Một số biện pháp chỉ đạo nhằm tăng kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học cho giáo viên”
MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Nhằm giúp đỡ giáo viên làm việc nhanh, hiệu quả trong công tác thực hiện nhiệm vụ giáo dục: có kỹ năng trình bày, chỉnh sửa văn bản theo qui chuẩn, có kỹ năng truy cập và xử lý dữ liệu trên Internet để tìm kiếm thông tin.
Giúp giáo viên có kiến thức cơ bản về sử dụng một số ứng dụng trong việc thiết kế bài giảng E-learning, sử dụng các phần mềm dạy học trên internet.
ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
Đối tượng nghiên cứu:
Là cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong nhà trường.
Nghiên cứu hệ thống Email điện tử, Website của Phòng, Sở, Bộ GD&ĐT. Mạng internet, các phần mềm ứng dụng trong thiết kế bài giảng E-learning.
Phương pháp nghiên cứu:
- Đề tài sử dụng các biện pháp sau
+ Phương pháp nghiên cứu lý luận.
+ Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: nhóm phương pháp quan sát, sử dụng phiếu hỏi, thống kê số liệu.
PHẠM VI - KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU.
Thời gian nghiên cứu bắt đầu từ năm học 2018 - 2019 và áp dụng bắt đầu từ năm học 2019 - 2020 triển khai đến toàn thể đội ngũ giáo viên trường mầm non Thanh Xuân Trung.
ĐIỀU TRA – KHẢO SÁT THỰC TRẠNG.
Kết quả khảo sát đầu năm học 2018 - 2019:
STT

NỘI DUNG
KẾT QUẢ
Tổn g số GV
Trong đó tỉ lệ (%)
Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
1
Giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học
35
23
(66%)
12(34%)
2
Giáo viên biết sử dụng thành thạo chương trình Microsoft Office Word
35
21(60%)
14(40%)
3
Giáo viên	biết sử dụng thành thạo chương trình Microsoft Office Power point
35
20
(70%)
15
(30%)

4
Giáo viên biết sử dụng các phần mềm hỗ trợ: Flash, Adobe Presenter,Violet, Photoshop, Converter .

35
4
(11.4%)
31
(89.6%)
5
Giáo viên	có kỹ năng tìm kiếm, tải dữ liệu trên mạng internet và xử lý các lỗi sau khi tải.
35
15
(42.8%)
20
(57.2%)
6
Giáo viên	biết đăng tin bài lên cổng thông tin, website của trường
35
7 (20%)
28
(80%)

Dựa vào kết quả trên, là cán bộ quản lý của trường, tôi nhận thấy công tác bồi dưỡng kỹ năng công nghệ thông và đặc biệt là chỉ đạo giáo viên ứng dụng công nghệ thông, thiết kế bài giảng trong dạy học truyền thống và dạy học qua mạng (online) là hết sức cần thiết. Nếu làm tốt công tác này sẽ giúp giáo viên khám phá và lĩnh hội nhiều kỹ năng máy tính cũng như khám phá thêm nguồn tri thức của nhân loại, có hình thức tổ chức các tiết học linh hoạt sáng tạo, giúp họ bình tĩnh, tự tin khi lên lớp, từ đó nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
CƠ SỞ LÝ LUẬN.
Ngày nay, khi công nghệ thông tin phát triển thì việc ứng dụng công nghệ thông tin vào tất cả các lĩnh vực là một điều tất yếu.
Việc hiểu biết và ứng dụng được công nghệ thông tin vào dạy học đối với mỗi giáo viên nói riêng là rất cần thiết và cấp bách. Đứng trước sự phát triển mạnh mẽ và hiệu quả to lớn của của công nghệ thông tin. Với mục đích là sử dụng công nghệ thông tin như một công cụ lao động trí tuệ, giúp các thầy giáo, cô giáo nâng cao chất lượng dạy học;
Hiện nay các trường mầm non có điều kiện đầu tư và trang bị tivi, đầu video, xây dựng phòng đa năng với hệ thống máy tính và máy chiếu, nối mạng internet. Một số trường còn trang bị thêm máy quay phim, chụp ảnh,...tạo điều kiện cho giáo viên mầm non có thể ứng dụng công nghệ thông tin và tạo các bài giảng online rất hiệu quả.
Công nghệ thông tin phát triển mạnh kéo theo sự phát triển của hàng loạt các phần mềm giáo dục và có rất nhiều những phần mềm hữu ích cho người giáo viên mầm non như Bộ Office, Adobe Presenter, iSpring, MS Producer, Lecture Marker, Lesson Editor/ Violet, Photoshop, Converter, Kidsmats, ...Các phần mềm này trở thành một công cụ hỗ trợ đắc lực cho việc thiết kế bài giảng điện tử E-learing chạy trên máy tính, máy chiếu, cũng như trên Tivi, đầu Video...vừa tiết kiệm được thời gian cho giáo viên, vừa tiết kiệm được chi phí cho nhà trường và nâng cao chất lượng, hiệu quả của bài dạy.
Có thể thấy ứng dụng của công nghệ thông tin trong giáo dục mầm non đã tạo ra một biến đổi về chất trong hiệu quả giảng dạy của ngành giáo dục mầm non, tạo ra một môi trường giáo dục mang tính tương tác cao giữa giáo viên và học sinh. Nên việc bồi dưỡng cho giáo viên kỹ năng công nghệ thông tin (sử dụng MS Word, Excel, truy cập và tải dữ liệu trên internet) kỹ năng thiết kế bài giảng E-learning thông qua các phần mềm và ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác giảng dạy cho trẻ là điều rất cần thiết.
Tuy nhiên việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học của giáo viên mầm non còn rất hạn chế. Thực tế ở trường mầm non hiện nay việc giáo viên sử
dụng công nghệ thông tin rất phổ biến nhưng chỉ là thói quen sử dụng nhiều mà biết còn kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin, soạn thảo văn bản và sử lý văn bản theo qui chuẩn chưa chính xác. Việc đưa các bài giảng qua mạng số lượng rất ít và không mang tính hệ thống.
Kỹ năng truy cập internet, tìm kiếm, download dữ liệu và xử lý dữ liệu sau khi tải về còn nhiều hạn chế.
Nhiều giáo viên chưa có kỹ năng sử dụng các phần mềm thông dụng trong thiết kế bài giảng E-learning như: Adobe Presenter, iSpring, MS Producer, Lecture Marker, Lesson Editor/ Violet
Để giúp giáo viên có được kỹ năng sử dụng máy tính tốt, kỹ năng truy cập và khai thác dữ liệu trên internet hiệu quả, biết sử dụng các phần mềm hỗ trợ soạn giảng thông thường, có kỹ năng thiết kế bài giảng giúp giáo viên chủ động hơn trong kế hoạch soạn giảng của mình tôi đã nghiên cứu và đưa vào áp dụng một số biện pháp nhằm tăng kỹ năng sử dụng và ứng dụng công nghệ thông tin cho giáo viên trong soạn bài, thiết kế bài giảng E-learning trong dạy học.
THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ
Thuận lợi:
Nhà trường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, hệ thống máy tính, mạng internet giúp cho giáo viên có thể tiếp cận nhanh với công nghệ thông tin từ đó ứng dụng vào quá trình giảng dạy. Giúp tiết kiệm được thời gian cho giáo viên và chi phí cho trường trong công tác soạn giảng hàng ngày.
Ban giám hiệu luôn sát sao chỉ đạo giáo viên về chuyên môn, thường xuyên dự giờ thăm lớp để nâng cao chất lượng giảng dạy.
Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp học ngoại khóa nâng cao kỹ năng sử dụng, ứng dụng công nghệ thông tin và sử dụng các chương trình, phần mềm tin học: Power Point, Bộ Office, Adobe Presenter, iSpring, MS Producer, Lecture Marker, Lesson Editor/ Violet, Photoshop, Converter, Kidsmats
Đội ngũ giáo viên trẻ nhiệt tình, có trình độ chuyên môn tốt, ham học hỏi, ý thức kỷ luật cao.
Khó khăn:
Tuy máy tính là công cụ hiện đại nhưng đôi lúc nó có thể gây ra một số tình huống bất lợi cho tiến trình bài giảng như là mất điện, máy bị treo, bị virus...và mỗi khi có sự cố như vậy người giáo viên khó có thể hoàn toàn chủ động điều khiển tiến trình bài giảng theo như ý muốn làm cho giáo viên lúng túng trong quá trình sử dụng.
Đa số các chương trình phần mềm ứng dụng được viết bằng tiếng Anh. Tuy các nội dung tiếng Việt đang phát triển với tốc độ rất nhanh nhưng nguồn thông tin lớn nhất và phong phú nhất trên Internet là bằng tiếng Anh. Điều này
đã gây trở ngại không nhỏ tới giáo viên.
Kiến thức về lĩnh vực tin học của nhiều giáo viên còn hạn chế, nhiều cô giáo mới chỉ biết sử dụng word để soạn thảo văn bản nhưng không có kiến thức căn bản, một số giáo viên sử dụng được thêm Power Point, phần mềm Photoshop, còn một số phầm mềm hộ trợ cho việc soạn giáo án điện tử như: Window Movie Maker, Flash, Adobe Presenter, iSpring, MS Producer, Lecture Marker, Lesson Editor/ Violet, Photoshop, Converter, Kidsmats chưa được học do vậy còn rất nhiều khó khăn trong quá trình ứng dụng các phần mềm vào việc thiết kế bài giảng.
Nhiều giáo viên chưa được tham gia các lớp bồi dưỡng kỹ năng ứng dụng các phần mềm trong giáo dục mầm non nên vốn kinh nghiệm về ứng dụng công nghệ thông tin ít.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin và thiết lập giáo án điện tử vào dạy học online còn quá mới đối với giáo viên. Một số tiết sử dụng máy chiếu nhưng do chưa biết chọn lọc kiến thức, phụ thuộc nhiều vào máy kéo dài thời gian nên kết quả không cao.
Thời gian của giáo viên dành cho việc học tập nâng cao trình độ tin học chưa nhiều.
BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO THỰC HIỆN.
Mục tiêu của Chiến lược phát triển giáo dục mầm non từ nay đến 2020 ngành học mầm non cần phải triển khai đồng bộ các giải pháp trong đó giải pháp đổi mới phương pháp, bồi dưỡng nâng cao trình độ đội ngũ giáo viên là cơ bản và đổi mới công tác quản lí là khâu đột phá.
Một trong những biện pháp để đổi mới là quản lí, chỉ đạo ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động của nhà trường để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, đồng thời cũng nhằm thực hiện Nghị định 81/2001/QĐ – TTg của Thủ tướng Chính phủ, và Bộ Giáo dục – Đào tạo là đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông trong ngành giáo dục đào tạo ở tất cả các cấp học, bậc học.
Việc đầu tiên ta nhận thấy việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy trong ngành mầm non hoàn toàn có ích và mang lại không ít những hiệu quả thiết thực trong việc phát triển tư duy, kỹ năng sống và nhiều mặt khác ở trẻ mầm non. Một giáo án tích hợp công nghệ thông tin (sử dụng máy chiếu, các chương trình hỗ trợ như phần mềm power point, flash, ...). có thể cho trẻ có cái nhìn trực quan, sinh động hơn về bài học.
Nhưng làm thế nào để ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả trong nhà trường?
Qua thực trạng đó tôi bắt đầu thực hiện nghiên cứu một số biện pháp giúp
giáo viên có kỹ năng sử dụng và biết ứng dụng công nghệ thông tin thuần thục trong việc soạn bài và thiết kế bài giảng điện tử, bài giảng E-learning:
Biện pháp 1: Xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật công nghệ thông tin
Từng bước hiện đại hóa cơ sở vật chất. Tăng số lượng và chất lượng máy tính, thiết bị.
Xây dựng phòng tin học với số lượng 13 máy vi tính, 03 máy chiếu đa năng, các dụng cụ nghe nhìn, thiết bị thông minh khác như: máy ảnh, loa, tivi đều kết nối internet, Bluetooth.
Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất thiết bị và hệ thống công nghệ thông tin.
Trang bị các đĩa CD, USB để lưu các dữ liệu.
Xây dựng, tuyển chọn, mua công cụ tạo và quản lý bài giảng điện tử, các phần mềm ứng dụng trong giảng dạy, phần mềm quản lý trường học.
Đầu tư các phần mềm diệt vi rút . Bảo trì, sửa chữa, nâng cấp thiết bị phần cứng và phần mềm ứng dụng.
Xây dựng hệ thống mạng internet do nhà trường hợp đồng lắp đặt (Mạng Lan), thiết lập 02 máy chủ kết nối 16 máy tính trong toàn trường. Thiết lập 01 cổng thông tin điện tử, trang web riêng của trường, bố trí WiLess (Kết nối mạng không dây) đặt tại phòng Hiệu trưởng nhà trường, ở bất kỳ vị trí nào trong khu vực nhà trường cán bộ, giáo viên, nhân viên cũng có thể truy cập Internet miễn phí. Tại lớp học khi thực hiện các tiết dạy có hỗ trợ công nghệ thông tin giáo viên có thể liên kết đến các trang Website để phục vụ tốt cho bài giảng.
Để có nguồn kinh phí mua sắm Ban giám hiệu nhà trường đã làm tốt công tác tham mưu với lãnh đạo, vận động sự ủng hộ của các cấp các ngành, các đoàn thể, đặc biệt là các đơn vị kinh tế. Tuyên truyền vận động sự đóng góp của cha mẹ trẻ.
Khuyến khích cán bộ giáo viên mua máy vi tính, kết nối Internet. Kết quả đến tháng 2/2020 toàn trường có 13/13 (100%) các lớp có máy tính kết nối Internet. 35/49 giáo viên có máy tính phục vụ công tác dạy học ứng dụng công nghệ thông tin.
Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng giáo viên đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường
Mục tiêu chung:
Đẩy mạnh công nghệ thông tin trong công tác dạy học đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục đào tạo. Trong 3 năm, công nghệ thông tin của nhà trường phải được phát triển cả về số lượng và chất lượng, phát triển mạnh các ứng dụng nhằm đưa công nghệ thông tin thực sự là công cụ chủ yếu tiết kiệm được thời gian cho giáo viên, vừa tiết kiệm được chi phí cho nhà trường và nâng cao chất lượng, hiệu quả của bài dạy
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho mọi cán bộ, giáo viên và nhân viên thấy rõ hiệu quả và yêu cầu mang tính tất yếu của ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp giảng dạy thông qua việc triển khai các văn bản chỉ đạo của Bộ, ngành về ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học;
Phát động sâu rộng phong trào sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học và đề ra chỉ tiêu cụ thể về số tiết dạy học có ứng dụng công nghệ thông tin.
Xây dựng tổ tin học với các giáo v