Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm thiết kế bài giảng E- Learning vào giảng dạy cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng trong trường Mầm Non

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Qua thời gian chăm sóc giáo dục trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng tuổi nhiều năm, tôi nhận thấy đổi mới phương pháp dạy học trong ngành giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng bằng ứng dụng CNTT là cả một quá trình lâu dài và đầy khó khăn thử thách. Nó không chỉ đòi hỏi sự quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất của nhà nước, ngành giáo dục đào tạo và các trường mầm non mà còn đòi hỏi sự say mê nhiệt huyết, có tâm với nghề của giáo viên mầm non. Trong thực tế việc áp dụng CNTT vào giảng dạy là điều cần thiết, cấp thiết để trẻ tham gia vào bài học hứng thú. Mặt khác trẻ được làm quen, tiếp cận với CNTT sớm là một phương án tốt nhằm giúp trẻ hình thành thêm kỹ năng sống cần thiết trong thời đại công nghệ mở rộng như ngày nay. Ứng dụng CNTT vào trong giảng dạy là một phương pháp mới đa hình thức và nhiều sáng tạo. 
 Hình thức giáo dục điện tử (E-education) và đào tạo từ xa (Distance learning) gọi chung là E-Learning, dựa trên công cụ máy tính và môi trường Web , ra đời như là một hình thức học tập mới đã mang đến cho người học một môi trường học tập hiệu quả với tinh thần tự giác và tích cực. Hiện nay đa số các trường mầm non đã trang bị được hệ thống máy tính, máy chiếu nối mạng Internet tạo điều kiện cho giáo viên mầm non ứng dụng CNTT vào giảng dạy.
Để thiết kế bài giảng E- learning đạt kết quả tốt nhất tôi đã nghiên cứu đặc điểm tâm lý của trẻ 24-36 tháng tuổi. Trẻ em bắt đầu có sự tiếp xúc với bên ngoài, giao tiếp với “ người lạ” khi các em bước vào độ tuổi đi mẫu giáo, bạn bè ở trường mẫu giáo là một thế giới vô cùng rộng lớn đối với trẻ thơ.
Trong thời kỳ này tâm lý của trẻ phát triển mạnh, đặc biệt là trí tuệ. Giai đoạn này trẻ nảy sinh các nhu cầu giao tiếp về ngôn ngữ. Có được sự phát triển này do trẻ nắm vững hoạt động với đồ vật, kích thích trẻ hướng đến người lớn và giao tiếp với người lớn. Ở lứa tuổi này trẻ đã hiểu lời nói của người lớn tuy nhiên chỉ là những từ đơn giản, chính vì vậy khi thiết kế một hoạt động học hay một bài giảng tôi luôn chú trọng đến việc phát triển tính tích cực và hứng thú của trẻ.
Đối với trẻ 24-36 tháng khả năng tập trung chý ý của trẻ con ít, chính vì vậy khi thiết kế bài giảng cần phải xây dựng thời gian phù hợp giúp trẻ hứng thú và những hình ảnh trong bài phải hấp dẫn, màu sắc rõ ràng, câu từ ngắn gọn, dễ hiểu. Đồng thời trẻ 24-36 tháng tuổi khả năng tiếp cận công nghệ thông tin chỉ ở mức độ quan sát hình ảnh tạo sự hứng thú và phát huy tính tích cực của trẻ, khả năng thực hành trên máy tính, trên bài giảng của trẻ gần như không có, cô giáo cần giúp đỡ trẻ trong quá trình hoạt động. Chính vì vậy ở lứa tuổi này cô giáo vẫn là người giữ vai trò quan trọng trong quá trình trẻ học giúp trẻ bước đầu tiếp cận với những bài học có nội dung mới, phong phú hơn.
Tôi đã đi sâu nghiên cứu và theo dõi quá trình thay đổi và phát triển tâm lý của trẻ 24-36 tháng, trăn trở làm sao để có thể đưa bài giảng E-learing vào hoạt động học để giúp trẻ bước đầu có sự tiếp cận với công nghệ thông tin từ giai đoạn đầu khi bắt đầu đi học.
Do tình hình dịch bệnh covid mà học sinh không thể đến trường được nên việc ứng dụng CNTT là cần thiết.
Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài:“Một số kinh nghiệm thiết kế bài giảng E- Learning vào giảng dạy cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng trong trường mầm non” làm đề tài SKKN của mình nhằm tập hợp những kinh nghiệm mà cá nhân mình tích lũy được trong quá trình thực hiện chuyên môn.
2. Mục đích nghiên cứu
 Giúp trẻ yêu thích và tích cực tham gia vào các hoạt động.
 Phát huy được khả năng sáng tạo, trí tưởng tượng, phát triển ý tưởng cho trẻ .
 Đề cao tính cụ thể tự học nhờ bài giảng điện tử, đáp ứng tính cá thể trong học tập.
 Giúp người học có thể tự học ở mọi nơi, mọi lúc.
 Giảm thời gian giáo viên chuẩn bị giáo án, chuẩn bị đồ dùng trong tiết dạy.
3. Đối tượng nghiên cứu
Căn cứ vào yêu cầu của đề tài, tôi chọn đối tượng nghiên cứu là lớp nhà trẻ D1 trường mầm non nơi tôi đang giảng dạy.
4. Phương pháp nghiên cứu
Trước hết bản thân phải nhận định được tình hình chung của đối tượng nghiên cứu sau đó đọc, phân tích, tổng hợp tài liệu tham khảo. Để xây dựng đề cương sáng kiến, áp dụng sáng kiến và hoàn thành sáng kiến.
5. Phạm vi và thời gian nghiên cứu
Đề tài được tiến hành trong một năm học, từ tháng 9 năm 2020 đến tháng 5 năm 2021 tại lớp nhà trẻ D1 trường mầm non tôi đang giảng dạy.
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở khoa học
1. Cơ sở lý luận
Sự bùng nổ của khoa học công nghệ nói chung và công nghệ thông tin nói riêng đã và đang tác động rất mạnh mẽ tới sự phát triển của tất cả các ngành trong đời sống xã hội. Công nghệ thông tin đã góp phần quan trọng trong việc tạo ra những nhân tố mới cho quá trình hình thành nền kinh tế tri thức. Để đáp ứng được nhu cầu cần thiết của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, để giáo dục theo kịp thời đại thì nhất thiết phải đổi mới phương pháp giảng dạy: ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy và phát huy mạnh mẽ tư duy sáng tạo của bản thân để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo kịp thời phát triển xã hội.
Bài giảng E-Learning là sản phẩm được tạo ra từ các công cụ tạo bài giảng (authoring tools), có khả năng tích hợp đa phương tiện (multimedia) gồm phim (video), hình ảnh, đồ họa, hoạt hình, âm thanh, ..., và tuân thủ một trong các chuẩn SCROM, AICC
Bài giảng e-Learning có thể dùng để học ngoại tuyến (off-line) hoặc trực tuyến (online) và có khả năng tương tác với người học, giúp người học có thể tự học mà không cần đến thầy dạy, không cần đến trường – lớp, phù hợp với tình hình dịch bệnh covid19 đang diễn ra.
Phần mềm này rất tiện ích và trở thành một công cụ đắc lực hỗ trợ cho việc thiết kế giáo án điện tử và giảng dạy trên máy tính, máy chiếu, bảng tương tác cũng như trên các thiết bị hỗ trợ khác như Tivi, đầu Video...vừa tiết kiệm được thời gian cho người giáo viên mầm non, vừa tiết kiệm được chi phí cho nhà trường mà vẫn nâng cao được tính sinh động, hiệu quả của giờ dạy. Nếu trước đây giáo viên mầm non phải rất vất vả để có thể tìm kiếm những hình ảnh, biểu tượng, đồ dùng phục vụ bài giảng thì hiện nay với ứng dụng thiết kế bài giảng E- learning giáo viên có thể sử dụng Internet, các phần mềm hỗ trợ để chủ động khai thác tài nguyên giáo dục phong phú, chủ động quay phim, chụp ảnh làm tư liệu cho bài giảng điện tử. Chỉ cần vài cái “nhấp chuột” là hình ảnh những con vật ngộ nghĩnh, những bông hoa đủ màu sắc, những hàng chữ biết đi và những con số biết nhảy theo nhạc hiện ngay ra với hiệu ứng của những âm thanh sống động ngay lập tức thu hút được sự chú ý và kích thích hứng thú của học sinh vì được chủ động hoạt động nhiều hơn để khám phá nội dung bài giảng. Có thể thấy việc ứng dụng thiết kế bài giảng E- learning vào hột động học cho trẻ đã tạo ra một biến đổi về chất trong hiệu quả giảng dạy của ngành giáo dục mầm non, tạo ra một môi trường giáo dục mang tính tương tác cao giữa giáo viên và trẻ.
2. Cơ sở thực tiễn
Hiện tại tôi phụ trách lớp nhà trẻ D1 và lớp điểm về “Công nghệ thông tin” của nhà trường, bản thân tôi vừa phải đi sâu nghiên cứu xây dựng bài giảng điện tử E learning để giúp trẻ thực hiện tốt việc học và học như thế nào để có hiệu quả. Ngoài ra, tôi còn suy nghĩ giúp cho giáo viên trong trường có cách nhìn, có cách tổ chức, xây dựng bài giảng E-learning cho phù hợp giúp trẻ tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên. Trẻ khỏe mạnh tích cực tham gia vào các hoạt động một cách hứng thú. 
Trường chúng tôi thực hiện đại trà chương trình ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy cho trẻ mầm non. Đây cũng là điểm mới của chương trình, là cơ hội để giáo viên đi sâu nghiên cứu cách thức tổ chức hình thức giờ học, xây dựng bài giảng điện tử E- learning hay, phù hợp với lứa tuổi giúp trẻ tiếp nhận kiến thức nhẹ nhàng đảm bảo nguyên tắc lấy trẻ làm trung tâm.
 	Trẻ được tiếp cận với công nghệ thông tin và giáo viên xây dựng bài giảng E learning vào trong giảng dạy trong trường được diễn ra rất linh hoạt theo hai hình thức chính: hình thức trong giờ hoạt động chung và các hoạt động khác. Việc lựa chọn hình thức cho trẻ làm quen và tiếp cận dựa trên đặc điểm tình hình của trẻ do đó buộc người giáo viên phải lựa chọn hình thức cho phù hợp với trẻ làm sao để trẻ dễ dàng tiếp thu.
 	Được sự quan tâm của Phòng Giáo dục và Đào tạo Huyện Ba Vì, cũng như của Ban giám hiệu trường chúng tôi đã trang bị dàn máy vi tính bao gồm cả loa, màn chiếu...để hỗ trợ tối ưu trong việc đảm bảo cho chất lượng hình ảnh rõ nét nhất, âm thanh tốt nhất. 
 Phòng giáo dục và Đào tạo Huyện Ba Vì và nhà trường luôn tạo điều kiện để mở các lớp tin học nâng cao, xây dựng bài giảng điện tử E-learning vào trong giảng dạy, giáo viên tích cực tham gia vào các lớp bồi dưỡng để nâng cao trình độ tin học phục vụ cho quá trình giảng dạy cho trẻ để đạt hiệu quả cao nhất. 
 Xây dựng bài giảng E-Learning luôn thể hiện được mục tiêu bài giảng và yêu cầu bài tập. Với tình hình dịch bệnh covid 19 diễn biến phức tạp nên việc học trực tuyến rất cần thiết và thiết thực.
II. Thực trạng
1. Tình hình của lớp
a. Thuận lợi
* Nhà trường:
	Trường tôi mới được xây dựng lại và được trang bị đồ dùng, trang thiết bị dạy học với cơ sở vật chất đầy đủ, trang thiết bị hiện đại đồng bộ. Mỗi lớp học được trang bị 1 bộ đồ dùng gồm ti vi kết nối internet, đàn, đài, đầu đĩa, máy chiếu wiffi phủ sóng toàn trường...
 	Phòng GD – ĐT Huyện luôn quan tâm, tạo điều kiện mở các lớp tập huấn bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ về công nghệ thông tin, các lớp học về phần mềm, các hội thi công nghệ thông tin cấp Huyện và cấp thành phố nên tôi cũng có nhiều cơ hội học hỏi, tham khảo, tổng hợp và rút kinh nghiệm cho mình rất nhiều trong việc đưa công nghệ thông tin vào công tác giáo dục trẻ.
 	Nhà trường cũng thành lập nhóm công nghệ thông tin nhằm tạo ra nơi để giáo viên trao đổi kiến thức, kinh nghiệm trong quá trình lên tiết.
 	Đội ngũ giáo viên trẻ, trình độ chuyên môn cao, luôn yêu nghề mến trẻ và hăng say trong công việc, 100% giáo viên có chứng chỉ tin học,70% giáo viên biết thiết kế giáo án điện tử, 100% giáo viên có chứng chỉ ngoại ngữ chuẩn theo tham chiếu Châu Âu (Tiếng Anh) và thường xuyên được học tập tham gia vào các lớp bồi dưỡng tin học do Phòng Giáo dục- Đào tạo tổ chức.
	Ban giám hiệu luôn sát sao chỉ đạo giáo viên về chuyên môn, thường xuyên dự giờ thăm lớp để nâng cao chất lượng giảng dạy. Ban giám hiệu luôn tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp học ngoại khoá nâng cao chuyên môn và phần mềm tin học: Phần mềm PowerPoint, phần mềm Photoshop, Phần mềm Active Inspire, Phần mềm Active Board, Phần mềm Ispring. 
* Giáo viên
 	Lớp có 2 giáo viên đều có trình độ đại học và có khả năng sử dụng máy tính tương đối tốt.
Giáo viên có kiến thức và trình độ về tin học.Bản thân tôi tham gia hội thi CNTT cấp Huyện đã đạt giải cao.
 	Thường xuyên được tham gia vào các lớp tập huấn về công nghệ thông tin do Phòng Giáo dục & Đào tạo Huyện và trường tổ chức. 
* Trẻ:
Trẻ cùng chung một độ tuổi nên nhận thức mang tính tương đồng. Đa số trẻ đều học hỏi và tích cực trong các hoạt động.
Một số trẻ được làm quen và tiếp cận với CNTT ngay từ gia đình nên không gặp nhiều trở ngại trong việc làm quen với các thiết bị hiện đại tại trường lớp.
 	Phụ huynh trong lớp hết sức tạo điều kiện cho giáo viên trong việc cung cấp nguồn tư liệu, hỗ trợ giáo viên trong công tác giúp trẻ làm quen với CNTT tại gia đình.
b. Khó khăn
Bản thân tôi cũng như các giáo viên khác mặc dù được sự hỗ trợ nhiệt tình từ các cấp lãnh đạo và nhà trường nhưng cũng chỉ dừng lại ở mức độ làm quen và tập huấn sơ bộ về những phần mềm mới, việc thực hành trực tiếp trên các phần mềm vẫn gặp nhiều khó khăn, đa phần chúng tôi phải tự khắc phục, tự tìm hiểu và nghiêm cứu thêm ở các tài liệu hướng dẫn khác.
Trẻ chưa thành thạo trong việc sử dụng máy tính, Trẻ mới đi lớp và cần có sự trợ giúp của bố mẹ, của cô giáo.
Nhận thức của trẻ không đồng đều.Trẻ còn nhỏ nên hay nghỉ học do ốm
Thời gian để bản thân giáo viên chúng tôi nghiên cứu bài giảng E-Learning còn hạn chế.
Điều cần thiết đầu tiên là tiếng Anh. Tuy các nội dung tiếng Việt đang phát triển với tốc độ rất nhanh nhưng nguồn thông tin lớn nhất và phong phú nhất trên Internet là bằng tiếng Anh. Nếu không có ngoại ngữ, giáo viên bị hạn chế khá nhiều.
Các thiết bị trình chiếu ứng dụng các phần mềm sử dụng cho tiết dạy luôn thay đổi ngày càng hiện đại, trong điều kiện của cá nhân tôi có thể tiếp cận và cập nhật các thông tin này còn nhiều khó khăn, do vậy còn lúng túng trong quá trình sử dụng.
Các lớp tập huấn tin học về các phần mềm mới như Violet, Ispring, Camtasia chưa nhiều, bản thân thường phải tự học, tự nghiên cứu.
Việc khai thác và sử dụng các nguồn tư liệu chưa triệt để.
Việc cài đặt và sử dụng các phần mềm thường xuyên bị gián đoạn do bản quyền phần mềm hoặc các lỗi liên quan đến Key và bản Crack, chi phí mua bản quyền cao, sự tương tác giữa các phần mềm chưa ăn khớp dẫn đến việc lúng túng trong việc sử dụng cùng lúc nhiều phần mềm hỗ trợ giảng dạy khác nhau.
	Do đặc thù của giáo viên mầm non, chúng tôi có rất ít thời gian và gần như không có khoảng thời gian trống nào cho việc thiết kế giáo án chính vì vậy hầu như tôi phải tận dụng hết thời gian trong ngày và kết hợp giờ trực trưa để thực hiện các ý tưởng của mình vào các môn học.
2. Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài
Tôi nhận thấy tính tích cực của trẻ còn ở mức độ thấp, đạt ở mức độ trung bình khá, qua quá trình quan sát tôi nhận thấy trong hoạt động trẻ chưa thực sự hứng thú với hoạt động của cô tổ chức. Trẻ chỉ hứng thú trong thời gian đầu, cô vẫn thường xuyên nhắc nhở trẻ hoạt động, gợi mở trẻ trong quá trình giải quyết nhiệm vụ.Thể hiện tính tích cực của trẻ theo bảng sau:
Mức độ biểu hiện tính tích cực tính theo (%) trước khi sử dụng các bài giảng E-learning tác động đến trẻ
Mức độ
Tiêu chí
Thái độ
Kỹ năng
Ý chí sáng tạo
Số trẻ
Tỉ lệ %
Số trẻ
Tỉ lệ %
Số trẻ
Tỉ lệ %
Mức cao
3
15,8
2
10,5
2
10,5
Tương đối cao
4
21
4
21
3
15,8
Trung bình
7
36,8
10
52,6
7
36,8
Mức độ thấp
5
26,3
3
15,8
4
21
Rất thấp
0
0
0
0
3
15,8

Qua bảng số liệu mức độ thái độ nhận thức, kỹ năng nhận thức, ý chí sáng tạo có biểu hiện khác nhau
PHẦN III: NHỮNG BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
	Sau một năm thực hiện đề tài tôi đã thực hiện những biện pháp sau:
- Sử dụng nguồn tài liệu trên mạng internet hình ảnh, video, âm thanh.
- Dùng các phần mềm để thiết kế bài giảng.
- Thiết kế bài giảng Elearing cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng tuổi
1. Sử dụng nguồn tài liệu trên mạng internet hình ảnh, video, âm thanh.
Nếu trước đây giáo viên mầm non phải rất vất vả để có thể tìm kiếm những hình ảnh,video, âm thanh, biểu tượng, đồ dùng phục vụ bài giảng thì hiện nay với ứng dụng công nghệ thông tin giáo viên có thể sử dụng Internet để chủ động khai thác tư liệu giáo dục phong phú, chọn những con vật ngộ nghĩnh, những bông hoa đủ màu sắc, những hàng chữ biết đi và những con số biết nhảy theo nhạc hiện ngay ra với hiệu ứng của những âm thanh sống động ngay lập tức thu hút được sự chú ý và kích thích hứng thú của trẻ vì được chủ động hoạt động nhiều hơn để khám phá nội dung