Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng phần mềm Quizizz hỗ trợ dạy học trong môn Địa lí cho học sinh trường THPT Yên Dũng số 3

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BẮC GIANG TRƯỜNG THPT YÊN DŨNG SỐ 3
TỔ XÃ HỘI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
SỬ DỤNG PHẦN MỀM QUIZIZZ HỖ TRỢ DẠY HỌC TRONG MÔN ĐỊA LÍ CHO HỌC SINH
TRƯỜNG THPT YÊN DŨNG SỐ 3
Tác giả: Lương Thị Hải
Chức danh: Giáo viên THPT hạng III
Năm 2021
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
THUYẾT MINH MÔ TẢ GIẢI PHÁP VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN
Tên sáng kiến: Sử dụng phần mềm Quizizz hỗ trợ dạy học trong môn Địa lí cho học sinh trường THPT Yên Dũng số 3
Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: tháng 4/2020
Các thông tin cần bảo mật: Không
Mô tả các giải pháp cũ thường làm:
Trước khi áp dụng giải pháp, trong dạy học bộ môn Địa lí do hạn chế về thời lượng tiết học nên học sinh ít được luyện tập, vận dụng kiến thức đã học ngay trên lớp. Đồng thời giáo viên thường sử dụng các phương pháp dạy học truyền thống, phần lớn các bài tập luyện tập, rèn kĩ năng cho học sinh được giáo viên cung cấp ở dạng văn bản, trên giấy và chấm thủ công như hiện nay thì sẽ tốn nhiều công sức và thời gian, việc chữa, trả bài cho học sinh gặp nhiều khó khăn, không kịp thời. Những tình trạng đó khiến học sinh thường không thấy hứng thú với môn học, “học trước, quên sau” và “sợ” học môn Địa lí.
Sự cần thiết phải áp dụng giải pháp sáng kiến:
Địa lí là một môn học vừa thuộc lĩnh vực khoa học xã hội (Địa lí kinh tế – xã hội) vừa thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên (Địa lí tự nhiên), giúp học sinh có được những hiểu biết cơ bản về khoa học Địa lí, các ngành nghề có liên quan đến địa lí, khả năng ứng dụng kiến thức địa lí trong đời sống. Chính vì vậy trong dạy học Địa lí để các giờ học được hiệu quả phụ thuộc nhiều yếu tố từ việc thiết kế tổ chức các hoạt động dạy học của giáo viên; Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học; Trong đó việc sử dụng công nghệ thông tin để giúp tổ chức các giờ học được trực quan, sinh động, tạo hứng thú cho học sinh góp phần không nhỏ. Quzizz là một trong số những ứng dụng công nghệ trong dạy học mang lại hiệu quả tăng thêm hứng thú cho các giờ học không chỉ riêng với môn Địa lí đồng thời là công cụ hỗ trợ giáo viên trong quá trình dạy học chấm, chữa bài kiểm tra, đánh giá, các bài luyện tập, ôn tập và theo dõi kết quả học tập của học sinh so với mục tiêu giáo dục để từ đó có những điều chỉnh trong kế hoạch dạy học phù hợp với đối tượng học sinh.
Mục đích của giải pháp sáng kiến:
Các giải pháp là tài liệu tham khảo rất phù hợp cho giáo viên và học sinh ở tất các lớp khối lớp và nhiều bộ môn. Cụ thể:
Giải pháp 1: Nghiên cứu, tìm hiểu và khái quát về phần mềm Quizizz và cách thiết lập tài khoản, biên soạn bài tập trên Quizizz. Nhờ giải pháp này giáo viên bộ môn có được
cái nhìn khái quát về phần mềm và cách sử dụng trong dạy học sao cho hiệu quả để phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh.
Giải pháp 2: Sử dụng phần mềm Quizizz trong các hoạt động dạy học Địa lí: khởi động, luyện tập, kiểm tra thường xuyên và các tiết ôn tập; Đưa ra một số ví dụ cụ thể khi sử dụng Quizizz trong các hoạt động dạy học. Giải pháp này nhằm giúp học sinh hứng thú hơn đối với các hoạt động học tập, tự học và rèn luyện thường xuyên kiến thức, kĩ năng Địa lí, tăng tính đoàn kết, nguồn năng lượng tích cực trong lớp học, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học bộ môn.
Đồng thời qua cách tổ chức các hoạt động, học sinh có cơ hội được tham gia đa dạng các hoạt động học tập, tích cực tham gia học tập, nâng cao ý thức tự học, tự nghiên cứu, giải quyết vấn đề, tự tin hơn trong chiếm lĩnh kiến thức và vượt qua các kì thi.
Nội dung:
Thuyết minh giải pháp mới hoặc cải tiến:
Các giải pháp áp dụng sáng kiến
Giải pháp 1: Nghiên cứu, tìm hiểu và khái quát về phần mềm Quizizz và cách thiết lập tài khoản, biên soạn bài tập trên Quizizz.
Thông qua giải pháp này, các giáo viên có thể hiểu rõ hơn về các tính năng của phần mềm, cách sử dụng trong dạy học và hướng dẫn học sinh tham gia học tập trên Quizizz.
Kết quả giải pháp 1: Khái quát hóa về phần mềm Quizizz, các tính năng và hướng dẫn sử dụng.
(Chi tiết tại phụ lục số 1)
Giải pháp 2: Sử dụng phần mềm Quizizz trong các hoạt động dạy học Địa lí: khởi động, luyện tập, kiểm tra thường xuyên và các tiết ôn tập; Đưa ra một số ví dụ cụ thể khi sử dụng Quizizz trong các hoạt động dạy học.
Giải pháp này được tác giả sử dụng trong quá trình dạy học Địa lí trong hoạt động khởi động bởi vai trò quan trọng của hoạt động khởi động là giúp học sinh tập trung chú ý, huy động kiến thức, kĩ năng đã có của học sinh về các nội dung liên quan đến bài học mới, kích thích tính tò mò, hứng thú, lôi cuốn học sinh.
Giải pháp đồng thời được sử dụng để học sinh luyện tập, củng cố kiến thức sau mỗi chủ đề bài học, các tiết ôn tập và sử dụng trong kiểm tra đánh giá thường xuyên. Do thời lượng của mỗi tiết học có hạn, thường sau khi học xong các bài học, chủ đề ở trên lớp thì không còn nhiều thời gian để học sinh có thể luyện tập và giáo viên có thể theo dõi được mức độ nhận thức của các em; Số lần kiểm tra thường xuyên không còn giới hạn, giáo viên có thể sử dụng nhiều hình thức kiểm tra đánh giá trong đó có hình thức kiểm tra trực tuyến
tại lớp có sự giám sát của giáo viên để theo dõi, đánh giá sự tiến bộ của học sinh qua các chủ đề, bài học và giáo viên có những điều chỉnh trong kế hoạch giảng dạy cho phù hợp.
Bên cạnh những tiết học truyền thống trên lớp, học sinh sẽ được thay đổi không khí học tập, bớt nhàm chán khi được làm việc hợp tác theo nhóm, được thử sức với các dạng bài tập khác nhau và nhất là được “tranh hạng” với các nhóm bạn. Điều đó góp phần tăng thêm hứng thú học tập cho các em học sinh giúp các em học tập hiệu quả hơn trong các giờ học Địa lí.
*) Kết quả khi áp dụng giải pháp của sáng kiến:
Tác giả đã thiết kế trên Quizizz 26 bài tập sử dụng cho các hoạt động khởi động, luyện tập, bài kiểm tra thường xuyên, hoạt động trong tiết ôn tập trong các giờ học Địa lí.
(Chi tiết tại phụ lục số 2)
Giải pháp được sử dụng lần đầu ở học kì 2 năm học 2019-2020 vào thời điểm học sinh phải tạm nghỉ học vì dịch bệnh Covid – 19. Ban đầu khi mới làm quen với hình thức học tập trực tuyến, cả giáo viên và học sinh đều bỡ ngỡ, gặp nhiều khó khăn trong quá trình dạy và học. Nhưng nhờ việc sử dụng phối hợp các công cụ hỗ trợ dạy học trực tuyến nên việc ôn tập trực tuyến đối với giáo viên và học sinh nhà trường trở nên thuận lợi hơn trong quá trình dạy học. Học sinh được làm quen với Quizizz trong các giờ ôn tập trực tuyến, giáo viên cũng dễ dàng theo dõi kết quả quá trình làm bài tập của học sinh thông qua phần thống kê trên Quizizz. Giải pháp tiếp tục được áp trong hoạt động dạy học Địa lí ở học kì 1 và đang được áp dụng trong học kì 2 năm học 2020-2021 thường xuyên hơn, nhất là trong hoạt động luyện tập, ôn tập cho học sinh ở các khối lớp 10, 11 và 12:
Bảng 1: Thái độ của học sinh khi tham gia học tập môn Địa lí qua phần mềm Quizizz ở trường THPT Yên Dũng số 3 năm học 2020 - 2021
Thái độ
Số lượng HS
Tỉ lệ (%)
Rất thích, hào hứng
254
90,1
Thích
21
7,4
Bình thường
7
2,5
Không thích
0
0
Không quan tâm
0
0
Tổng
282
100,0
(Nguồn: Xử lí từ kết quả điều tra)
Qua kết quả khảo sát cho thấy, hầu hết học sinh đều thích và rất thích phần mềm Quizizz được sử dụng trong tiết học Địa lí: có tới 97,5% học sinh được hỏi đều tỏ ra thích và rất thích và chỉ có 2,5% học sinh thấy bình thường khi tham gia và không có học sinh
nào tỏ ra không thích, không quan tâm. Như vậy, việc sử dụng phần mềm Quizizz thường xuyên trong các giờ học Địa lí đã tạo được tác động tích cực đối với học sinh.
Về tác động của ứng dụng này đối với học sinh
Tác giả đã tiến hành khảo sát nhằm đánh giá toàn diện hơn về tác động của các trò chơi học tập trên Quizizz đến việc học tập bộ môn Địa lí. Kết quả được thể hiện trong bảng dưới đây:
Bảng 2: Tác động của việc sử dụng phần mềm Quizizz trong dạy học môn Địa lí ở trường THPT Yên Dũng số 3 - năm học 2020 - 2021
Tác động
Hoàn toàn
đồng ý
Đồng ý
Không đồng ý
Hoàn toàn
không đồng ý
Số
lượng
Tỉ lệ
(%)
Số
lượng
Tỉ lệ
(%)
Số
lượng
Tỉ lệ
(%)
Số
lượng
Tỉ lệ
(%)
Thích học tập bộ
môn hơn
257
91,1
25
8,9
0
0
0
0
Hiểu bài hơn
237
84,1
37
13,1
8
2,8
0
0
Hào hứng tham gia
học tập
282
100
0
0
0
0
0
0
Nhớ bài lâu hơn
247
87,7
28
9,9
7
2,4
0
0
Tăng cường hợp tác
252
89,4
20
7,1
10
3,5
0
0
(Nguồn: Xử lí từ kết quả điều tra)
Qua bảng trên, có thể nhận thấy, ứng dụng Quizizz được sử dụng trong dạy học Địa lí có tác động rất tích cực đến các em học sinh:
Học sinh đều bày tỏ ý kiến đồng ý thích học tập bộ môn hơn. Trong khi đó, có 13,1% học sinh đồng ý và có tới 84,1% học sinh hoàn toàn đồng ý với việc hiểu bài hơn khi được học tập qua phần mềm Quizizz, chỉ có 2,8% ý kiến lựa chọn là không đồng ý. Có nhiều học sinh chia sẻ, mỗi lần có bài ôn tập chuẩn bị kiểm tra, ngoài việc luyện tập trên lớp, buổi tối về nhà các em còn tranh thủ luyện tập thêm, có những học sinh làm đi làm lại tới 11 lần, đến thuộc cả phần luyện tập. Bởi không chỉ được luyện tập kiến thức ôn lại bài cũ, học sinh trả lời đúng càng nhanh, điểm số xếp hạng trên bảng thứ tự càng cao, càng kích thích các em “đua tranh” lên hạng cao nhất. Khi tham gia học tập trên Quizizz, các em trực tiếp được “thi đấu” cùng các bạn của mình nên càng có động lực để cố gắng vượt lên. Đây chính là một trong những yếu tố khiến cho các em hào hứng tham gia các bài tập trên Quizizz và càng làm nhiều lần thì càng nhớ bài lâu hơn. Điều đó giúp các em cải thiện được kết quả học tập sau mỗi lần kiểm tra, đánh giá.
Có 100% học sinh cho rằng, học tập qua trò chơi trên Quizizz giúp cho các em hào hứng tham gia việc học tập và tới 87,7 % học sinh hoàn toàn đồng ý với việc sẽ nhớ bài lâu hơn sau khi chơi trò chơi liên quan đến phần kiến thức. Ứng dụng Quizizz cũng góp phần giúp học sinh tăng cường tính hợp tác thông qua các hoạt động thảo luận, trao đổi và liên kết lẫn nhau khi học sinh cùng làm bài tập nhóm trên Quizizz.
Trong kết quả thi thử THPT Quốc gia lần 1 khi học sinh bắt đầu được làm quen với phần mềm Quizizz sử dụng với tần suất thấp và lần 2 trước và sau khi phần mềm Quizizz được sử dụng thường xuyên với tần suất nhiều hơn trong các hoạt động luyện tập, ôn tập cho học sinh cho thấy, kết quả học tập đã có sự tiến bộ, cụ thể là:
Bảng 3: Kết quả thi thử THPT Quốc gia môn Địa lí lần 1 và lần 2 - năm học 2020 - 2021
Lớp
10A5
11A4
11A5
11A6
11A7
12A9
12A10
Điểm thi thử lần 1
(tháng 11/2020)
4,09
5,57
5,18
5,04
5,06
5,21
4,96
Điểm thi thử lần 2
(tháng 1/2021)
5,63
7,24
6,55
6,38
6,69
6,44
6,34
Điểm thay đổi qua
2 lần thi thử
1,54
1,67
1,37
1,34
1,63
1,23
1,38
(Nguồn: Xử lí từ bảng điểm kết quả thi thử THPT Quốc gia lần 1 và 2 – trường THPT Yên Dũng số 3 năm học 2020 – 2021)
Các bước tiến hành thực hiện giải pháp
Bước 1. Tìm hiểu tài liệu về phần mềm Quizizz và ứng dụng trong dạy học.
Bước 2. Xây dựng kế hoạch áp dụng sáng kiến; đã trao đổi với đồng nghiệp về khả năng áp dụng sáng kiến trong giảng dạy thực tiễn tại nhà trường.
Bước 3: Tổ chức áp dụng giải pháp vào các nhóm lớp thử nghiệm.
Bước 4. Rút kinh nghiệm sau khi áp dụng sáng kiến để hoàn thiện và tiếp tục áp dụng sáng kiến tại trường THPT Yên Dũng số 3 trong năm học 2020-2021.
Sau khi hoàn thành nội dung trong giải pháp đưa ra, tôi cùng các đồng nghiệp áp dụng sáng kiến trong việc dạy học môn Địa lí cho các khối lớp 10, 11 và 12 theo 04 bước đã trình bày để tiếp tục hoàn thiện, phát triển sáng kiến áp dụng cho việc giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh tại trường THPT Yên Dũng số 3 trong những năm học tiếp theo.
Thuyết minh về phạm vi áp dụng sáng kiến
Sáng kiến đã được áp dụng giảng dạy cho học sinh lớp 10, 11 và 12 trong môn Địa lí năm 2020-2021, tại trường THPT Yên Dũng số 3, kết quả bước đầu thu được cho thấy học
sinh có sự tiến bộ về chất lượng dạy học bộ môn và học sinh thêm yêu thích, hào hứng hơn trong các giờ học Địa lí (đã nêu ở phần kết quả của sáng kiến).
Sáng kiến đã được giới thiệu trong Hội đồng sư phạm nhà trường, được nhiều giáo viên các bộ môn khác áp dụng trong dạy học nhằm tạo hứng thú học tập, giúp học sinh có thêm động lực học tập hiệu quả các môn học, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học ở trường THPT Yên Dũng số 3.
Thuyết minh về lợi ích kinh tế, xã hội của sáng kiến: Sau khi áp dụng các giải pháp nêu trên ở tại trường THPT Yên Dũng số 3, hiệu quả của sáng kiến đạt được như sau:
Về lợi ích kinh tế
Khi sử dụng phần mềm Quizizz trong dạy học Địa lí:
Quizizz là một công cụ được sử dụng miễn phí, giáo viên có thể sử dụng hỗ trợ dạy học hiệu quả mà không tốn chi phí đầu tư.
Khi sử dụng Quizizz với mục đích kiểm tra, đánh giá sẽ tiết kiệm thời gian, công sức của giáo viên do hệ thống chấm tự động.
Tiết kiệm chi phí phô tô phiếu bài tập trên giấy.
Giáo viên có thể điều chỉnh cho phù hợp với từng đối tượng học sinh, kế hoạch dạy học để tái sử dụng khi dạy vào các thời điểm khác nhau.
Về lợi ích xã hội
Đối với học sinh khi tham gia học tập trên phần mềm Quizizz:
Nâng cao ý thức tự học, tự ôn tập các kiến thức, kĩ năng Địa lí đã học.
Tạo hứng thú học tập bởi Quizizz cung cấp các dạng câu hỏi, bài tập đa dạng các hình thức và sinh động, trực quan.
Hứng thú và yêu thích môn học sẽ góp phần tạo động lực cho các em có thể cải thiện, nâng cao kết quả học tập.
Đối với giáo viên khi sử dụng Quizizz hỗ trợ dạy học:
Quizizz là một công cụ dễ sử dụng, hỗ trợ giáo viên chấm bài kiểm tra đánh giá một cách tự động đã giúp giáo viên biết được khả năng học tập và kết quả học tập của học sinh một cách thường xuyên. Từ đó giáo viên có thế điều chỉnh kế hoạch giảng dạy phù hợp với trình độ của học sinh, hỗ trợ học sinh trong học tập để học sinh đều phát huy tối đa khả năng của mình.
Nâng cao kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học.
Nâng cao các kĩ năng thiết kế các bài kiểm tra đánh giá theo hình thức trực tuyến.
Tạo sự hấp dẫn, lôi cuốn học sinh tham gia nhiệt tình, tự giác, hào hứng trong các giờ học Địa lí.
Giảm thiểu thời gian chấm, chữa bài cho học sinh, kịp thời cập nhật những lỗi sai thường gặp trong quá trình rèn kĩ năng của học sinh góp phần nâng cao chất lượng dạy học bộ môn.
Đáp ứng được yêu cầu đổi mới trong dạy và học, đa dạng các hình thức kiểm tra, đánh giá thường xuyên và không giới hạn số lần kiểm tra.
* Cam kết: Chúng tôi cam đoan những điều khai trên đây là đúng sự thật và không sao chép hoặc vi phạm bản quyền.
Xác nhận của cơ quan, đơn vị	Tác giả sáng kiến
Lương Thị Hải
Xác nhận của Sở GD&ĐT
Phụ lục 1
PHỤ LỤC
Giới thiệu khái quát về phần mềm Quizizz
Quizizz là một phần mềm ứng dụng cho phép giáo viên tạo bài tập, kiểm tra dưới dạng trò chơi trắc nghiệm dễ dàng, miễn phí bằng cách đăng nhập vào trang Quizizz.com, tạo tài khoản và soạn nội dung cho bài tập. Bài trắc nghiệm tạo bởi Quizizz có giao diện đẹp, âm thanh sống động, có quy định thời gian cho mỗi câu hỏi khác nhau, điểm số được mặc định tối đa của mỗi câu hỏi là 1000 điểm và được chấm tự động tùy thuộc vào thời điểm học sinh trả lời câu hỏi, trả lời càng nhanh thì điểm số càng cao.
Quizizz cho phép soạn các dạng câu hỏi: trắc nghiệm 1 đáp án đúng hoặc nhiều đáp án đúng, điền từ vào chỗ trống, phiếu khảo sát và dạng câu hỏi mở. Quizizz