Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng E-Learning trong trường THPT Cao Lãnh 1 năm học 2011-2012

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ỨNG DỤNG E-LEARNING TRONG TRƯỜNG THPT CAO LÃNH 1 NĂM HỌC 2011 - 2012
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ỨNG DỤNG E-LEARNING TRONG TRƯỜNG THPT CAO LÃNH 1 NĂM HỌC 2011 - 2012
NHÓM THỰC HIỆN:	NGUYỄN VĂN ÚT
NGUYỄN VIỆT CƯỜNG PHAN QUỐC NAM
MỤC LỤC
Trang
ĐẶT VẤN ĐỀ	3
NỘI DUNG	5
PHẦN I. TÌM HIỂU VỀ E-LEARNING	5
KHÁI NIỆM	5
MÔ HÌNH HỆ THỐNG E-LEARNING	6
CÁC HÌNH THỨC HỌC TẬP VỚI E-LEARNING	7
Học tập trực tuyến (Online learning)	7
Học tập hỗn hợp (Blended learning)	7
PHẦN II. XÂY DỰNG E-LEARNING	8
CÀI ĐẶT HỆ THỐNG QUẢN LÝ HỌC TẬP (LMS)	9
Cấu hình máy chủ phục vụ	9
Cài đặt IIS	9
Cài đặt PHP	10
Cấu hình IIS để sử dụng PHP	11
Cài đặt MySQL	12
Cài đặt phpMyAdmin	18
Cài đặt hệ thống quản lý học tập LMS Moodle	19
Giới thiệu	19
Hướng dẫn cài đặt hệ thống quản lý học tập Moodle	21
TẠO KHÓA HỌC	29
Tạo khóa học mới trên hệ thống quản lí học tập
trực tuyến Moodle	29
Thêm các tài nguyên và các hoạt động vào khóa học	31
Thêm tài nguyên vào khóa học	32
Thêm các hoạt động vào khóa học	37
Sử dụng Frontpage và Reload – Editor xây dựng bài
giảng chuẩn Scorm	46
Thiết kế bài giảng dạng website phục vụ cho dạy
học trực tuyến	46
Quy trình cơ bản xây dựng một bài giảng	46
Các bước thiết kế bài giảng bằng Frontpage	46
Sử dụng Reload Editor đóng gói bài giảng
chuẩn SCORM	50
Upload bài giảng chuẩn SCORM lên hệ thống Moodle	54
TẠO ĐỀ KIỂM TRA	56
Sử dụng MS Word plug để xây dựng ngân hàng câu
hỏi trắc nghiệm cho Moodle	56
Các bước chuẩn bị	56
Các bước soạn bài tập trắc nghiệm	58
Upload tập tin XML lên Moodle	62
Tạo đề kiểm tra trực tuyến	63
Đánh giá kết quả kiểm tra trực tuyến	67
QUẢN LÝ DANH SÁCH LỚP HỌC	70
Qui định Tên danh sách thành viên lớp học	70
Quản lý danh sách lớp học	71
Nhập danh sách lớp học	71
Cập nhật thông tin và xóa danh sách thành viên lớp học	74
KẾT LUẬN	77
BẢNG CHÚ GIẢI THUẬT NGỮ	80
TÀI LIỆU THAM KHẢO	83
ĐẶT VẤN ĐỀ
Hiện nay công nghệ thông tin đang phát triển không ngừng, công nghệ thay đổi hàng ngày. Đất nước ta đang hoà nhập và phát triển cùng với sự phát triển của công nghệ thế giới. Công nghệ thông tin phát triển đã mở ra hướng đi mới cho ngành giáo dục trong việc đổi mới phương pháp và hình thức dạy học.
Chính vì vậy bắt đầu từ năm học 2008 - 2009 Bộ Giáo dục và đào tạo đã triển khai cuộc vận động “ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy” đối với tất cả các bậc học từ đại học cao đẳng đến trung học phổ thông (THPT), trung học cơ sở (THCS), tiểu học (TH), mầm non..
Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy là nhân tố quan trọng góp phần thúc đẩy sự phát triển của giáo dục. Qua việc ứng dụng công nghệ thông tin không những phát huy được vai trò của cấp quản lí mà còn phát huy được tối đa khả năng làm việc của người giáo viên, giúp cho người giáo viên trở nên năng động, sáng tạo phù hợp với sự phát triển của nền giáo dục trong thời đại công nghệ thông tin.
Công văn số 4960/BGDĐT-CNTT ngày 27/07/2011 của Bộ Giáo dục và Đào tạo và công văn số 928/SGDĐT-CNTT ngày 04/08/2011 về hướng dẫn triển khai nhiệm vụ Công nghệ thông tin (CNTT) nhấn mạnh khuyến khích các trường THPT nghiên cứu lập Website để phục vụ quản lý và dạy học, đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong trường phổ thông nhằm đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích hợp CNTT vào từng môn học, triển khai chương trình công nghệ giáo dục và E-learning, khuyến khích trong mỗi học kỳ, mỗi giáo viên xây dựng ít nhất một bài giảng...
Từ những định hướng trên trong thời gian vừa qua Trường THPT Cao Lãnh 1 đã không ngừng đẩy mạnh việc ứng dụng CNTT trong việc quản lý và giảng dạy, được đầu tư về thiết bị công nghệ, thường xuyên được tham dự các lớp tập huấn về sử dụng các chương trình ứng dụng, các thiết bị hỗ trợ dạy học, đặc biệt là hệ thống các chương trình giúp giáo viên soạn thảo các bài trắc nghiệm, bài giảng theo chuẩn SCORM theo đó giáo viên có thể tổ chức và xây dựng các bài giảng trực tuyến. Tuy nhiên để áp dụng được các bài giảng, các bài trắc nghiệm này vào thực tế của một lớp học trực tuyến có hiệu quả thì rất khó khăn, chưa thể thực hiện, đòi hỏi phải có một hệ thống quản lí học tập trực tuyến của trường.
Hiện nay việc ứng dụng CNTT trong giảng dạy ở trường THPT chỉ bước đầu dừng lại ở việc soạn giảng, các bài giảng trình chiếu kết hợp đa phương tiện, các bài kiểm tra trắc nghiệm được trộn sẵn, các bài giảng có ứng dụng tương tác trên màn hình và số ít các bài kiểm tra trắc nghiệm ôn tập trực tuyến. Việc ứng dụng một bài giảng theo chuẩn để các học sinh có thể tự học, tổ chức một lớp học hay tổ chức một lớp kiểm tra trực tuyến thì rất khó để thực hiện được hay nói cách khác là chưa thể thực hiện.
Trên cơ sở đó, xuất phát từ việc xây dựng, triển khai hệ thống học tập trực tuyến (E-Learning) trong những năm qua của trường và tính thực tiễn trong giai đoạn hiện nay, chúng tôi hy vọng đề tài: “ứng dụng E-learning trong Trường
THPT Cao Lãnh 1 năm học 2011 – 2012” này có thể được chia sẻ trong việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy đạt hiệu quả cao.
NỘI DUNG
PHẦN I. TÌM HIỂU VỀ E-LEARNING
KHÁI NIỆM.
Có rất nhiều quan niệm và khái niệm khác nhau về e-Learning. Mỗi khái niệm được nêu ra với những góc nhìn khác nhau, và do vậy, nội hàm của khái niệm cũng rất khác nhau. Điển hình trong số rất nhiều khái niệm về e-Learning là:
e-Learning chính là sự hội tụ của học tập và Internet. (Howard Block, Bank of America Securities.)
e-Learning là hình thức học tập bằng truyền thông qua mạng Internet theo cách tương tác với nội dung học tập và được thiết kế dựa trên nền tảng phương pháp dạy học. ( Resta and Patru (2010) in the UNESCO publication)
Hai phát biểu này cho rằng, tất cả những gì được gọi là e-Learning đều phải liên quan tới Internet. Nghĩa là, không sử dụng Internet thì không được coi là e-Learning. Với định nghĩa thứ hai, ngoài yếu tố công nghệ, tác giả còn nhấn mạnh yếu tố nền tảng là phương pháp dạy học được sử dụng trong quá trình thiết kế, triển khai các hoạt động dạy học qua e-Learning.
e-Learning là việc sử dụng công nghệ mạng để thiết kế, cung cấp, lựa chọn, quản trị và mở rộng việc học tập. (Elliott Masie,The Masie Center)
e-Learning là việc sử dụng sức mạnh của mạng để cho phép học tập ở bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu. (Arista)
Hai định nghĩa trên có sự mở rộng về hạ tầng công nghệ thông tin của e-Learning. Đó là, ngoài Internet, các hệ thống thông tin truyền thông chỉ cần có yếu tố mạng cũng được coi là cơ sở công nghệ của e-Learning.
Trên cơ sở tham khảo nhiều định nghĩa, xem xét bản chất trong từng trường hợp, có thể hiểu, e-Learning là một hình thức học tập thông qua mạng Internet dưới dạng các khóa học và được quản lý bởi các hệ thống quản lý học tập đảm bảo sự tương tác, hợp tác đáp ứng nhu cầu học mọi lúc, mọi nơi của người học.
Theo cách hiểu trên, một hệ thống e-Learning phải đảm bảo được các điều kiện dưới đây:
Sử dụng mạng Internet;
Tồn tại dưới dạng các khóa học;
Sử dụng các hệ thống quản lý học tập;
Đảm bảo sự tương tác, hợp tác trong học tập.
MÔ HÌNH HỆ THỐNG E-LEARNING.
Trung tâm của hệ thống e-Learning là hệ thống quản lý học tập LMS (Learning Management System). Theo đó, người dạy, người học và người quản trị hệ thống đều truy cập vào hệ thống này với những mục tiêu khác nhau đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và việc dạy học diễn ra hiệu quả.
Để tạo và quản lý một khóa học, người dạy ngoài việc làm trực tiếp trên hệ thống quản lý học tập, còn cần sử dụng các công cụ xây dựng nội dung học tập (Authoring Tools) để thiết kế, xây dựng nội dung khóa học và được đóng gói theo chuẩn (thường chuẩn là SCORM) gửi tới hệ thống quản lý học tập. Trong một số trường hợp, nội dung khóa học có thể được thiết kế và xây dựng trực tiếp không cần các công cụ Authoring tools. Những hệ thống làm được việc đó có tên là hệ thống quản lý nội dung học tập LCMS (Learning Content Management System). (Hình 1)
Hình 1: Mô hình hệ thống e-Learning
CÁC HÌNH THỨC HỌC TẬP VỚI E-LEARNING.
Là một hệ thống học tập mềm dẻo và linh hoạt, có thể tổ chức dạy học theo nhiều hình thức khác nhau. Dưới góc độ vai trò của hệ thống e-Learning trong việc hoàn thành một khóa học, có thể kể ra hai hình thức học tập (mode of learning) chính là học tập trực tuyến và học tập hỗn hợp.
1 Học tập trực tuyến (Online learning)
Là hình thức, việc hoàn thành khóa học được thực hiện toàn bộ trên môi trường mạng thông qua hệ thống quản lý học tập. Theo cách này, e-Learning chỉ khai thác được những lợi thế của e-Learning chứ chưa quan tâm tới thế mạnh của dạy học giáp mặt.
Thuộc về hình thức này, có hai cách thể hiện là dạy đồng bộ (Synchronous Learning) khi người dạy và người học cùng tham gia vào hệ thống quản lý học tập và dạy học không đồng bộ (Asynchronous Learning), khi người dạy và người học tham gia vào hệ thống quản lý học tập ở những thời điểm khác nhau.
Học tập hỗn hợp (Blended learning)
Đây là hình thức học tập, triển khai một khóa học với sự kết hợp của hai hình thức học tập trực tuyến và dạy học giáp mặt. Theo cách này, e-Learning được thiết kế với mục đích hỗ trợ quá trình dạy học và chỉ quan tâm tới những nội dung, chủ điểm phù hợp nhất với thế mạnh của loại hình này. Còn lại, với những nội dung khác vẫn được thực hiện thông qua hình thức day học giáp mặt với việc khai thác tối đa ưu điểm của nó. Hai hình thức này cần được thiết kế phù hợp, có mối liên hệ mật thiết, bổ sung cho nhau hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng cho khóa học.
Với đặc điểm như trên, đây là hình thức được sử dụng khá phổ biến và phù hợp với đặc điểm của trường phổ thông.
PHẦN II. XÂY DỰNG E-LEARNING
Hiện nay để xây dựng và triển khai một hệ thống học tập E-learning phục vụ trong trường THPT ta có thể thực hiện theo nhiều giải pháp khác nhau.
Giải pháp 1: Một số trường chọn giải pháp đăng ký thuê Host có hỗ trợ LMS sau đó phát triển Website của trường và tích hợp hệ thống E-learning vào website.
Giải pháp 2: Một số trường chọn giải pháp đầu tư một máy chủ phục vụ (Server), thuê chỗ đặt máy chủ và xây dựng nền tản phục vụ cho website và hệ thống LMS, sau đó phát triển hệ thống website và E-learning của trường.
Giải pháp 3: Một số trường mạnh dạn xây dựng cả hệ thống máy chủ phục vụ trong đó có xây dựng tích hợp hệ thống e-learning.
Với giải pháp 1, nếu chỉ xây dựng hệ thống Website cho trường THPT thi ta có thể thực hiện được dễ dàng với mức kinh phí có thể chấp nhận được. Tuy nhiên khi tích hợp hệ thống E-learning vào hoạt động và để phục vụ tốt cho nhu cầu học tập của trường với các yêu cầu như: tổ chức một lớp học trực tuyến với các bài giảng theo chuần SCORM, kiểm tra trực tuyến phục vụ cho khoảng 90 học sinh cùng một lúc (2 phòng máy vi tính của trường), nộp các bài kiểm tra thực hành lên hệ thống... thì khó tìm được một Hosting phù hợp hay nói cách khác là rất khó thực hiện được.
Với giải pháp thứ 2, có thể nói đây là một giải pháp rất tốt phù hợp với các trường phổ thông hiện nay. Hệ thống sẽ hoạt động tốt tuy nhiên vấn đề nảy sinh là chi phí đầu tư lớn, chỉ dựa vào kinh phí hoạt động của trường THPT thì khó thực hiện được.
Với giải pháp thứ 3, đây là giải pháp thường được áp dụng ở các trường Đại học, Cao đẳng phù hợp với hệ thống cơ sở hạ tầng thông tin của trường, yêu cầu chi phí đầu tư rất lớn với nguồn nhân lực mạnh.
Với 3 giải pháp cơ bản như trên, dựa vào nguồn kinh phí và trên nền tản cơ sở vật chất hiện có của trường để thực hiện được một hệ thống đảm bảo được các yêu cầu cơ bản của một trường THPT chúng tôi đã đề ra giải pháp như sau: sử dụng một máy vi tính của trường làm máy chủ, tận dụng đường truyền cáp quang tốc độ cao, cài đặt hệ thống và triển khai LMS (Moodle) cụ thể:
Sử dụng một máy chủ của phòng máy vi tính của trường (phòng máy được Sở GD&ĐT Đồng Tháp cấp có một máy chủ với cấu hình: CPU Intel P4 3.0Ghz, Ram I 1GB, HDD 80GB) để làm máy chủ (Server).
Sau khi có được máy chủ bước tiếp theo là cấu hình máy chủ để chạy được Website và triển khai hệ thống LMS (Moodle). Chúng tôi xin trình bày các bước thực hiện:
CÀI ĐẶT HỆ THỐNG QUẢN LÝ HỌC TẬP (LMS).
Cấu hình máy chủ phục vụ.
Ở bước này ta cần xác định Hệ điều hành (HĐH) cho máy chủ phục vụ dựa vào yêu cầu của hệ thống ta xây dựng. LMS Moodle được xây dựng bằng ngôn ngữ PHP và có thể sử dụng cơ sở dữ liệu (CSDL) MySQL. Vậy nếu ứng dụng Web được xây dựng trên nền PHP và các ứng dụng khác kèm theo tương thích thì ta sẽ chọn hệ điều hành tương ứng là Unix hoặc Ubuntu và dịch vụ Web là Appserv, hệ thống sẽ tương thích và hoạt động tốt. Tuy nhiên dựa trên điều kiện của trường Cao Lãnh 1 nói riêng và các trường THPT trong tỉnh Đồng Tháp nói chung để triển khai hệ thống sử dụng chung các cơ sở dữ liệu của ứng dụng VEMIS với CSDL SQL Server chúng tôi chọn giải pháp: Cài đặt HĐH Windows Severs 2003, dịch vụ Web IIS. Với lựa chọn này ta vừa có thể đáp ứng được hệ thống LMS Moodle vừa có thể triển khai các ứng dụng web với ngôn ngữ php và aspx tương thích với các ứng dụng VEMIS.
Trong phần này chúng tôi xin trình bày cấu hình máy chủ phục vụ gồm: Cấu hình IIS trên Windows 2003, cài đặt PHP, phpMyAdmin, MySQL Server là các ứng dụng cần thiết để cài đặt LMS Moodle.
Cài đặt IIS.
B1: Control Panel ’ Add Remove Program ’ Add Remove Windows Components.
B2: Chọn Application Server ’ Internet Information Service ’ World Wide Web Service ’ World Wide Web Service ’ OK.
Hình I.1: Cài đặt IIS trên Windows 2003.
B3: Kiểm tra quá trình cài đặt (install) thành công bằng cách mở IE ’ Nhập 
è Lúc này, folder gốc của webserver IIS là C:\inetpub\wwwroot
Cài đặt PHP.
Tải nguồn cài đặt PHP mới nhất phiên bản dành cho Windows tại trang chủ www.php.net để chuẩn bị cài đặt. Ở đây chúng tôi sử dụng phiên bản php-5.2.14-Win32.zip.
B1: Giải nén file php-5.2.14-Win32.zip vào một folder đặt tên là PHP è di chuyển folder PHP vào ổ C:
B2: Click phải My Computer ’ Property ’ Chọn Tab Advance ’ Chọn Environment Variables ’ Chọn Path ’ Edit ’ Thêm ;C:\PHP rồi nhắp 3 nút OK (Hình I.2)
Hình I.2: Thiết lập biến môi trường
B3: Rename file php.ini-dist thành php.ini.
B4: Vào Start ’ Run ’ nhập php.ini. Nếu báo lỗi nghĩa là bước Variables Path chưa thành công, cần kiểm tra lại.
B5: Mở file php.ini và đều chỉnh các thông số cơ bản sau:
Tìm dòng
extension_dir = "./"
Thay bằng :
extension_dir = "C:\PHP\ext"
Save file php.ini
Cấu hình IIS để sử dụng PHP.
B1: Vào Administrative Tool ’ Mở Internet Information Services (IIS) Manager.
B2: Chọn	Default Website ’ Properties ’ Home Directory ’ nhắp nút Configuration è tab Mappings ’ Nút Add:
Executable: C:\PHP\php5isapi.dll
Extension: .php
OK. (Hình I.3)
Hình I.3: Cấu hình IIS để sử dụng php
B3: Restart IIS. (Hình I.4)
Hình I.4: Restart IIS
B4: Kiểm tra PHP đã hoạt động bằng cách tạo một file với nội dung như sau:
<?php
phpinfo();
?>
B5: Save lại với tên phpinfo.php và đặt vào folder C:\Inetpub\wwwroot\ B6: Mở IE, gõ  ’ Khi đó trình duyệt hiển thị
một trang thông tin php thì thành công.
B7: Nếu IE báo lỗi "The page cannot be found", cần kiểm tra lại permission của file php5isapi.dll. Mở C:\PHP ’ Chọn file php5isapi.dll ’ Chọn Property. Kiểm tra quyền read các user cần thiết như NETWORK SERVICE, ISUR_comput