SKKN Ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học môn Toán Lớp 1 nhằm tạo hứng thú cho học sinh

A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong những năm gần đây việc ứng dụng công nghệ thông tin đã rất phổ biến ở Việt Nam. Cùng với sự đi lên của xã hội, ngành giáo dục cũng mạnh dạn đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học. Đối với ngành giáo dục đào tạo, công nghệ thông tin có tác dụng mạnh mẽ, làm thay đổi nội dung và phương pháp dạy học. Mặt khác, ngành giáo dục và đào tạo đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn nhân lực cho công nghệ thông tin. Hơn nữa, công nghệ thông tin là phương tiện để giúp chúng ta tiến tới một “ Xã hội học tập”. Bởi vậy, trong năm học này, ngành giáo dục tiếp tục ứng dụng công nghệ thông tin trong trường học để tạo bước đột phá về ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục và tạo tiền đề phát triển công nghệ thông tin trong những năm tiếp theo. 
Việc đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào trường học là việc làm cần thiết và đúng đắn. Trong công tác giảng dạy, công nghệ thông tin có tác dụng mạnh mẽ, làm thay đổi phương pháp dạy và học. Nhờ đó mà học sinh hứng thú học tập hơn, kết quả là học sinh tiếp thu bài tốt hơn.
Nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng và hiệu quả của ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy. Bản thân tôi đã ứng dụng công nghệ thông tin vào nhiều môn học. Đặc biệt là môn toán tôi đã thiết kế được nhiều giáo án điện tử để đưa vào giảng dạy. Đối với môn toán, ngoài sử dụng phần mềm Power Point, tôi đã mạnh dạn áp dụng phần mềm Violet vào phần luyện tập hay trò chơi, tạo không khí học tập thoải mái cho học sinh. 
Qua quá trình soạn giáo án và giảng dạy, tôi đã đúc kết được một số kinh nghiệm và quyết định viết đề tài: “Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn Toán lớp 1.”	 
II. PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG ĐỀ TÀI
- Học sinh lớp 1E, trường Tiểu học Tản Hồng trong giờ học toán có sự hỗ trợ của công nghệ thông tin trong chương trình Toán lớp 1. 
	-Theo dõi và kiểm tra đánh giá việc tiếp thu bài của học sinh.
	- Đối chiếu với các tiết học không có sử dụng công nghệ thông tin.
III. MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI
	-Tìm hiểu về ứng dụng công nghệ thông tin vào môn Toán lớp 1.
	-Tìm hiểu thực trạng khi đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn Toán lớp 1.
- Trao đổi kinh nghiệm về bài giảng điện tử cùng các giáo viên ở trang web http: baigiang.violet.vn
	- Đổi mới phương pháp dạy học khi đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn Toán lớp 1 góp phần nâng cao hiệu quả dạy học. 
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Để thực hiện đề tài này, tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu
Phương pháp điều tra, phân tích
Phương pháp thực nghiệm
Phương pháp thống kê kết quả
Khảo sát, thống kê kết quả các biện pháp trong quá trình dạy học
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Tổng kết rút ra những bài học kinh nghiệm
B. PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Học sinh tiểu học còn nhỏ nên quá trình nhận thức thường gắn với những hình ảnh, hoạt động cụ thể. Bởi vậy các phương tiện trực quan rất cần thiết trong quá trình giảng dạy. Đặc biệt là phương tiện trực quan sinh động, rõ nét sẽ thu hút được sự chú ý của học sinh. Trong những tiết học có đồ dùng trực quan đẹp, học sinh sẽ chú ý đến bài giảng hơn và kết quả là học sinh tiếp thu bài tốt hơn, nhớ lâu hơn.
Đối với môn Toán, ngoài bộ đồ dùng dạy học toán chỉ là những con số, các bài toán và hình vẽ, học sinh sẽ không quan sát rõ và sự tập trung cốt lõi của bài học còn hạn chế. Thế nhưng, những con số, những bài toán và hình vẽ nếu áp dụng soạn giảng bằng giáo án điện tử, khi đưa lên màn hình trình chiếu với sự nhấn mạnh bằng cách đổi màu chữ hay gạch chân thì mức độ tập trung của học sinh sẽ cao hơn đồng thời nắm bắt được cốt lõi của nội dung bài học hơn. Chính vì vậy mà việc đưa ứng dụng công nghệ thông tin, cải tiến phần mềm và tích hợp phần mềm để soạn giáo án điện tử vào giảng dạy môn toán là cần thiết.
 II/ THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ:
1/ Thuận lợi:
Được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu, giáo viên thường xuyên được bồi dưỡng, trau dồi chuyên môn qua công tác dự giờ, kiểm tra, chuyên đề, tạo mọi điều kiện hỗ trợ giúp giáo viên giảng dạy tốt
Nhà trường luôn khuyến khích giáo viên giảng dạy bằng phương tiện công nghệ thông tin để giúp học sinh hứng thú học tập trước phương pháp mới.
Có rất nhiều kho tài liệu, tư liệu, trang tải hình ảnh, thông tin, bài giảng tham khảo phục vụ cho việc soạn giảng như các trang web: cloud book.vn – Học liệu điện tử Cánh Diều, sachthietbigiaoduc.vn, hanhtrangso.nxbgd.vn – Kho học liệu điện tử phong phú của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, Violet.vn  Sau khi giảng dạy trên lớp, bài giảng của giáo viên được lưu giữ vào kho bài giảng của nhà trường, tạo điều kiện cho giáo viên có thể tham khảo, sửa đổi hoặc bổ sung giáo án sau phần rút kinh nghiệm để hoàn thiện hơn, giảng dạy ở nhiều năm tiếp theo.
 2/ Khó khăn:
Một trong những khó khăn của việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học là mất khá nhiều thời gian để tra cứu các dữ liệu, các phần mềm hỗ trợ. Việc thực hiện một bài dạy bằng công nghẹ thông tin với những hình ảnh sống động trên các Slide đòi hỏi trình độ tin học của giáo viên phải thuần thục và phải đầu tư nhiều về thời gian nên khó thực hiện.
 Tại trường tiểu học Tản Hồng, giáo viên mới chỉ sử dụng máy tính để soạn giáo án. Số giáo viên biết sử dụng phần mềm PowerPoint còn ít, nhưng chủ yếu mới dừng lại ở việc biết trình chiếu kênh chữ chứ chưa nắm được cách khai thác các hình ảnh động, các video clip phục vụ cho bài học. Kiến thức tin học của giáo viên chưa sâu, chưa đáp ứng được kĩ thuật trong việc soạn giảng giáo án ứng dụng công nghệ thông tin. Việc thiết kế giáo án điện tử chưa có nhiều kinh nghiệm, chưa mang tính thẩm mĩ cao nên việc chọn màu sắc, hiệu ứng, phông nền hay phông chữ đôi khi chưa phù hợp. 
 Bên cạnh đó, một số giáo viên chưa nhận thức đúng đắn việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học cho rằng: đây là việc làm không cần thiết cho nên việc tự học còn hạn chế. 
 Nghiên cứu sử dụng Công nghệ thông tin vào giảng dạy môn Toán lớp 1 là một giải pháp rất tốt nhưng để sử dụng có hiệu quả, người giáo viên cần có trình độ về Công nghệ thông tin, có kĩ năng thiết kế giáo án điện tử, biết khai thác và sử dụng các nguồn thông tin trên mạng Internet, biết thiết kế kế hoạch bài học hợp lí.
 Qua thăm lớp, dự giờ khảo sát trước tác động, tôi thấy giáo viên chỉ sử dụng các hình ảnh trong SGK không có hình ảnh động và âm thanh. Treo tranh lên bảng cho các em quan sát và cố gắng đưa ra một loạt câu hỏi gợi mở dẫn dắt cho Hs lĩnh hội vấn đề. Học sinh tích cực động não, suy nghĩ tìm cách trả lời câu hỏi của cô, từ đó giải quyết vấn đề. Kết quả là Hs thuộc bài nhưng hiểu chưa sâu về sự vật hiện tượng, kỹ năng vận dụng vào thực tế chưa cao.
 Từ thực trạng nói trên, cùng với phong trào thực hiện đổi mới ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học của khối lớp 1. Tôi thấy cần phải nhận thức đúng về thực trạng và xác định rõ nguyên nhân tìm ra giải pháp để nâng cao hiệu quả giảng dạy nói chung và dạy học bằng công nghệ thông tin trong dạy Toán nói riêng là một việc làm thiết yếu. Bản thân tôi đã mạnh dạn đưa ra các giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy.
3/ Thực trạng và những yêu cầu cần thiết khi thiết kế giáo án điện tử.
Những tiện ích khi sử dụng giáo án điện tử:
 Giáo án điện tử đã được nhiều giáo viên đón nhận một cách tích cực , bởi nó tạo ra một không khi học tập sôi nổi, thu hút sự chú ý của học sinh, học sinh thực sự làm chủ trong tiết học. Khi dạy bằng giáo án điện tử giáo viên đỡ vất vả hơn nhiều. Thay bằng các thao tác gắn đồ dùng lên bảng, giáo viên chỉ cần ấn chuột là có. Dạy bằng giáo án điện tử còn tránh được tình trạng cháy giáo án do quá nhiều thao tác gắn và tháo đồ dùng dạy học.
 Khi sử dụng giáo án điện tử giáo viên có thể thiết kế bài học như sách giáo khoa, không cần in tranh ảnh tốn tiền, mất thời gian mà hình ảnh lại nhỏ không rõ nét như khi đưa lên màn hình lớn.
 Đối với môn Toán không có nhiều hình ảnh như các môn học khác, nhưng không phải vì thế mà không cần đến ứng dụng CNTT. Công nghệ tiên tiến của máy vi tính và máy chiếu Projector đã tạo ra những hình ảnh rực rỡ, sinh động, kèm theo âm thanh ngộ nghĩnh, con vật có thể chạy nhảy, cây rung, sóng nước góp phần nâng cao chất lượng công cụ, thiết bị đồ dùng dạy học trong nhà trường và phù hợp với Hs tiểu học. Những bài toán về hình học ta có thể tô màu phần cần thiết, cắt ghép hình để tìm xem trong hình đó có bao nhiêu hình vuông, hình tam giác, biểu diễn nhiều cách ghép khác nhauđều thao tác được trên máy và toàn thể học sinh đều quan sát được. Cùng một lúc giáo viên đưa các đáp án lên bảng sẽ rất vất vả và mất thời gian nhưng dạy bằng giáo án điện tử thì chỉ cần thiết kế trong một Slide là có đủ các đáp án của bài. Hoặc khi tóm tắt đề bài ta có thể dùng những hình ảnh phù hợp với đề bài ( như con chim, con cá, bông hoa, ) những hình ảnh này tôi có thể lấy trên mạng Internet.
Những lưu ý khi sử dụng giáo án điện tử:
- Đối với môn Toán những con số, những dấu cộng, trừ, nhân, chia quá nhỏ nên khi thiết kế giáo án điẹn tử không đơn giản chút nào. Bởi vậy khi thiết kế giáo án điện tử cần chú ý những điều sau: 
1.Cần chọn phông chữ, màu chữ, phông nền, màu nền cho phù hợp. Không nên chọn màu sắc tối, nhợt nhạt sẽ không gây được sự chú ý của học sinh. Không nên chọn màu sắc quá lòe loẹt, hoặc quá nhiều màu sắc trong một Slide nhìn sẽ rối mắt. 
2. Chỉ đưa những kiến thức trọng tâm của bài vào Slide. 
3. Những kiến thức cần nhấn mạnh thì nên chọn hiệu ứng đổi màu hoặc gạch chân, chứ không nên chọn hiệu ứng quá sinh động làm cho học sinh chỉ chú ý xem các hiệu ứng không chú ý đến kiến thức của bài. 
4. Hiệu ứng chuyển trang cũng nên chọn hiệu ứng phù hợp, không nên chọn hiệu ứng quá nhanh hay quá chậm hoặc qua sống động ảnh hưởng đến sự tập trung vào bài học của học sinh. 
5. Khi sử dụng phần mềm VioLET cần chọn bài toán phù hợp với nội dung kiến thức của bài để học sinh chơi trò chơi. Không nên chọn bài quá khó, bởi vì phần trò chơi này học sinh làm bài tập trắc nghiệm trong thời gian ngắn. Đề bài nên thiết kế ở phần mềm Microsoft OfficeW..., chọn màu cho phù hợp
III. CÁC GIẢI PHÁP
 Bài giảng điện tử là một hình thức giảng dạy, dựa trên một số thiết bị công nghệ, chẳng hạn như điện thoại, máy tính trên Internet. Bài giảng điện tử sẽ được giáo viên tạo nên bằng những thiết bị hỗ trợ ghi hình, ghi âm,
 PowerPoint nằm trong bộ công cụ Microsoft Office, là một phần mềm trình chiếu sử dụng các slide để truyền tải thông tin. Nó cho phép người dùng tạo ra những slide phục vụ các buổi thuyết trình để thể hiện những thông điệp trong các lớp học hoặc buổi họp
 Bài giảng áp dụng công nghệ thông tin chứa đựng các yếu tố như hình ảnh, âm thanh, video.. nhằm tạo ra tương tác giữa người học với bài giảng. Đặc biệt hơn nữa bài giảng phải có công cụ tác động, đánh giá trực tuyến mức độ - kết quả học của người học thông qua các bài tập, các câu hỏi (dạng trắc nghiệm, điền từ, nối câu), các trò chơi 
      Ngoài dạy học với các bài trình chiếu bằng phần mềm PowerPoint, tôi còn kết hợp phần mềm Ayoa-iMindMap hoặc tìm kiếm Google,
1. Bài giảng Toán lớp 1 bằng phần mềm PowerPoint 
 Với những công dụng tuyệt vời, PowerPoint là công cụ vô cùng hữu ích và được sử dụng rộng rãi trong giảng dạy, học tập, doanh nghiệp. Các doanh nghiệp có thể tạo các bài thuyết trình cho sản phẩm và dịch vụ của mình. Giúp thầy cô giáo, giảng viên trong các tổ chức giáo dục tạo bài giảng sinh động, trực quan với vô số định dạng và mang dấu ấn riêng phong phú cho lớp học. Các hiệu ứng kết hợp cùng hình ảnh ấn tượng sẽ thu hút sự chú ý của người xem.
1.1. Quy trình chung cho một bài soạn bằng phần mềm Power Point
Bước 1: Lựa chọn nội dung thông tin cần thể hiện trong bài.
Bước 2: Chia nhỏ nội dung modun. Mỗi modun thông tin sẽ hiển thị trên slide.
Bước 3: Lựa chọn tối đa các đối tượng Multimedia có thể có dùng để minh họa cho nội dung bài học
Bước 4: Chuẩn bị tài nguyên.
Bước 5: Sử dụng MS PowerPoint để tích hợp các nội dung trên vào các Slide.
Bước 6: Quy định cách thức hiển thị thông tin trên các Slide (Animation).
Bước 7: Quy định hình thức chuyển đổi giữa các Slide.
Bước 8: Viết các thông tin giải thích cho mỗi Slide.
Bước 9: In các nội dung liên quan đến bài giảng.
Bước 10: Trình diễn thử, sửa đổi và lưu bài giảng với định dạng theo yêu cầu.
1.2 Thiết kế bài giảng Toán lớp 1 bằng phần mềm PowerPoint 
Bài 18 : Luyện tập
( Nội dung hình ảnh bài giảng minh chứng 1)
Slide 1: Thông tin về bài giảng và người soạn
Slide 2: Khởi động
Slide 3: Chứa nội dung bài tập 1 
Slide 4: Chứa nội dung bài tập 3
Slide 5,6,7,8,9: Trò chơi củng cố: Giúp rùa qua sông
Trong phần trò chơi này để giúp chú rùa qua được sông học sinh cần trả lời được câu hỏi 1,2,3,4 sau mỗi câu hỏi học sinh trả lời đúng sẽ có câu nói “ Đúng rồi! Em đã làm chính xác.” ; học sinh trả lời sai sẽ có câu nói “ Sai rồi! Em hãy chọn lại đi”. Mỗi lần trả lời đúng chú rùa thu được 1 viên kim cương. Khi trả lời chính xác cả 4 câu hỏi thì học sinh hoàn thành nhiệm vụ giúp chú rùa qua sông.
Khi chiow trò chơi này tôi thấy học sinh rất thích và tìm kết quả nhanh, đúng, rất ít học sinh tìm sai. 
2. Bài giảng Toán lớp 1 bằng phần mềm Violet 1.9
Bài: Phép cộng dạng 25 + 14: ( Nội dung hình ảnh bài giảng minh chứng 2)
+ Slide 1: Hình thành kiến thức
Trong sile này tôi đưa video minh họa cho học sinh quan sát và nhận xét. Sau đó vào kiến thức của bài.
+ Slide 2: Đưa ví dụ cho học sinh thực hành.
+ Slide 3: Thực hành bài tập 1
Trong bài tập 1 tôi hướng dẫn mẫu 1 phép tính trên máy sau đó 3 phép tính học sinh làm vở, bởi vậy tôi che khuất phép tính 1 để học sinh khỏi làm lẫn.
+ Slide 4 : Thực hành bài tập 3
+ Slide 5,6 : Là trò chơi củng cố: Bắn trứng cùng Angry Birds
Trò chơi này tôi cũng thiết kế từ phần mềm Violet ( dạng đúng - sai). HS sẽ chơi theo kiểu trò chơi tiếp sức, ban đầu giáo viên sẽ chỉ định một học sinh chơi, nếu em này trả lời đúng thì được quyền chỉ bạn khác chơi tiếp. ( Phép tính thứ nhất là 32 + 26 , nếu học sinh trả lời là “58”, giáo viên tích vào quả trứng có số “58”, thì trên màn hình chiếc súng cao su sẽ bắn rơi quả trứng ; nếu học sinh trả lời là “85”, giáo viên tích vào quả trứng có số “85”, thì trên màn hình chiếc súng cao su sẽ bắn nhưng không quả trứng .) 
3. Bài giảng kết hợp với phần mềm Ayoa- iMindMap
- Ayoa- iMindMap là công cụ lập bản đồ tư duy.
- Trong quá trình tương tác (hỏi - đáp) với HS, GV đồng thời sử dụng phần mềm Ayoa để vẽ sơ đồ tư duy trên bảng. Hoặc GV có thể đã vẽ sơ đồ tư duy. Sau mỗi câu trả lời của HS, GV cho phần chi tiết trong sơ đồ ứng với câu trả lời của HS xuất hiện. 
- Hỗ trợ vẽ sơ đồ tư duy nhanh chóng và dễ dàng với các nội dung hình ảnh, hiệu ứng 3D có sẵn.
- Hỗ trợ phát huy tối đa tiềm năng ghi nhớ của bộ não và rèn luyện cách xác định chủ đề và phát triển ý chính, ý phụ một cách có hệ thống hệ thống nội dung nội dung được trình bày.
- Hỗ trợ chia sẽ sản phẩm sơ đồ tư duy.
3.1 . Cách thiết kế sơ đồ tư duy bằng Ayoa- iMindMap
+ Bước 1: Vào đường link https://www.ayoa.com/, nhấn chọn "Bắt đầu - Miễn phí"
+ Bước 2: Nh